Povratak na pocetnu stranu Arhitektura Poslovna strana

 

Mirijevo kao najbliže naselje Beograda, udaljeno svega 6.5km od centra grada, koliko god bilo blizu centra grada toliko ima svoju dugu istoriju! Od početka nove ere kada je oformljen Singidunum (Beograd)-uzvodno uz Mirijevski potok 2-3km od Rospi ćuprije  Keltska i Ilirska  plemena su zasnivala svoja naselja-o cemu svedoci pronađen stari novac i ostaci temelja kuća tog vremena. Najstariji novac pronađen u Mirijevu je iz III veka nove ere. Tačnije novčić rimskog cara Licinijusa (263-223). Pored navedenog pronađen je i novac iz Vizantijskog doba, Franackog, Ugarski novac, Grcki, Austrijski...   


 

NAJSTARIJI PISANI PODACI O MIRIJEVU

1456.godine Beograd je napadnut od strane Turaka koga su branili Austrougari, tom prilikom rezervna Turska vojska je bila na padinama leve obale mirijevskog potoka.

Bar do danas jedan od najstarijih pisanih podataka vazan za ime Mirijevo datira iz Turskog perioda, a to su katastarski popisi Beograda i okoline za period 1476-1566.godine. To su popisi muškog stanovništva jer su se na taj način plaćale dazbine. U dokumentu koji potiče iz 1560.godine stoji da je Mirijevo-vakuf (zemljišni posed) kao i ostala okolna sela dodeljeno Jahija paši naročito zbog dobrih vinograda. Pri opisu sela u 18.veku cuveni Turski putopisac Evlija Čelebija za Mirijevo sa okolinom koristi opis:

"pravi ružičnjaci i rajski vrtovi"

 


 

Predanja govore: u okolini Kiceva (Makedonija) postojalo je selo Mirovo, koje se pominje u jednom Turskom istorijskom zapisu iz 15 veka. Pod naletom Turskog zuluma selo je raseljeno i njegovi stanovnici su u 18.veku u okolinu Beograda i osnovali naselje današnje Mirijevo.

 


POSTANAK IMENA MIRIJEVO

Danasnje ime Mirijevo je dobilo krajem 18 i pocetkom 19 veka bolje receno negde u periodu pocetka I srpskog ustanaka. Kroz vekove Mirijevo je imalo vise imena: Mirine, Miranovac, Mirjevci, Miranje, Milievo, Miliero, Mirova, Miriova i Miria-Nebel, vreme kada je Mirijevo bilo cisto Nemacko selo.

Za postanak imena Mirijeva nema naucne dokumentacije ali ima više pretpostavki kao:

  • Na teritoriji Mirijeva zakljucen je mir između Turaka i Austrougara sa pruzanjem ruke jedni drugima i recima   EVO MIR,

  • Od Turske reci  MIRIJA, sto znaci dazbine i naturi koje su u to vreme placali seljaci okolnih sela u magazi ciji je (lokalitet danas : okolina V.K.zvezde 26.).

  • Prota Jordan Popović, koji je 1941. g. došao u Mirijevo i počeo da vodi Letopis, navodi da mu je, u razgovoru, Radivoje M. Dimić rekao kako mu je njegov pokojni otac pričao da je u dvorištu Milojke Petrović, blizu crkve, bila neka zemunica sa čardakom, gde su Turci naplaćivali porez - „miriju“. Ovo kazivanje još više potvrđuje mišljenje da je ime sela turskog porekla. Izgovorom dveju turskih reči „mirija“ i „ova“ – i njihovim prilagođavanjem srpskom jeziku vremenom se došlo do imena Mirijevo. U prilog ovom mišljenju idu još i drugi nazivi mesta na turskom jeziku, kao npr. „čalije“, lokalitet severno od sela Mirijeva, što na srpskom znači „trnje“. Reč „bajdina“ na srpskom znači „vinogradište“ tj. mesto gde su nekada, po pričanju starih ljudi, bili vinogradi. Deo Mirijeva koji se zove „ekmekluk“, od turske reči „ekmek“ – hleb, je mesto koje je sve do širenja grada važilo kao žitnica.


  • Nekadašnje Mirijevo se nalazilo na mestu današnjeg Sportskog centra „Olimp“. Ima pretpostavki da je otac pokojnog prote Atanasija Dimića, koji se doselio iz Grčke, a bio takođe sveštenik, služio u crkvi brvnari koja je bila na mestu „SC Olimp“ – na mestu gde su nekada bile „Dimića ciglane“. Kako je tuda prolazio carigradski put, Turci su u odlasku i povratku svraćali i pljačkali narod, ostavljajući pustoš za sobom. To je Mirijevcima dodijalo i dozlogrdilo, pa su se spustili na mesto gde je današnje Mirijevo, koje je tada bilo pod gustom šumom, a puta nije bilo. Tako su Mirijevci došli ovde radi mira, te i selo dobi ime po tome.

Buklija

Nošenje Buklije - Tradicionalno pozivanje na svadbu


 

STANOVNIŠTVO

 

Mirijevo je 1721. g. imalo 7 kuća. Te godine u njemu je, na mestu u blizini današnje crkve, bila džamija koju su sagradili Turci. Dolaskom Nemaca, džamija je pretvorena u katoličku crkvu. Godine 1736. selo se pominje u vezi sa namerom austrijskih vlasti da u Mirijevu postave katoličkog sveštenika, sa godišnjom platom od 150 forinti. Doktor Dragoljub Divljanović „Istorijski arhiv u Valjevu 1967“, u članku „Prilog građi za istoriju Valjeva i okoline u doba Austrijske okupacije Srbije od 1718 -1739.“ kaže: „I pored ugleda koji je imao valjevski episkop on nije imao pravoslavnu crkvu.

Austrijske vlasti nisu dopustile zidanje novih crkava, pa su tako srpske crkvene vlasti molile punih 15 god. da se dozvoli izgradnja pravoslavne crkve u Valjevu, kao sedištu valjevske episkopije, ali sve molbe su bile uzaludne i dozvola za izgradnju crkve nije bila dobijena. Međutim, takav stav nije imala austrijska administracija kad je bila u pitanju rimokatolička crkva.

Carskom naredbom od 3. 7. 1718. god. došli su Isusovci da vrše parohijsku službu u Beogradu. Pored franjevaca koji su već bili u Beogradu i sada naknadno doseljenih Isusovaca u Beogradu su radili i kaluđerski redovi: Trinitarci, Minoriti i Hopucini. Od 1726. god. postoji u Beogradu rimokatolička biskupija, a od 1736. god. imamo katoličku parohiju u Mirijevu, Požarevcu, Rudniku, Avali, Valjevu.“


U vihoru ratova koji su vođeni na prostorima Balkanskog poluostrva, Mirijevo je više puta menjalo svoje stanovništvo. Ipak, jedan broj ljudi je ostao, što govori i činjenica o raznovrsnosti stanovnika. Selo izgleda nije bilo starije od 18. veka, a poznato je da je bilo naseljeno Nemcima. Bogić V. A. pominje kako je to selo postalo u novo vreme (Glasnik Srpskog učenog društva II XIX 198). Iz ispitivanja prof. Riste Nikolića, vršenih 1897. a štampanih u knjizi dr Jovana Cvijića „Naselja srpskih zemalja, knj. II str. 1027, 1028 – 1903. g“, vidi se da je Mirijevo krajem 19. veka imalo 140 kuća. .

 

 

 Najstariji doseljenici na prostore danasnjeg Mirijeva su: Jokici, Vasiljevici, Ristici. Za te familije se nezna odakle su doseljene, ali se zna da su bile tu u vreme Karađorđa. Od ostalih porodica zna se da su : Đurđici iz srpskih krajeva pod Turcima, Colici iz Boke, doseljeni oko 1870.godine, Aksentijevici iz Vršca, Dimici iz sela Katranice kod Bitolja, Danilovići iz Rusije-okolina Moskve.

Takođe u nesto malo mlađe starosedeoce se vode: Nikolici, Radonjici, Matici, Pavlovici, Jevđenijevici Trandafilovici, Veljkovici, Đorđevici, Jovanovici, Bojanici, Mihailovici, Nestorovici, Jankovici, Petrovici, Lazarevici, Stojkovici, Milenkovici, Milosevici, Simici, Lazici, Vasici, Milici, Gavrilovici. Dok od romskih najstarija prezimena su: Dekici, Kostici i Mihajlovici, cije porodice i dan danas zive u "Orlovskom naselju", naselju na severnom delu naselja Mirijevo.

 

 


MIRIJEVSKI ATAR

U ataru Mirijeva postoje dva selišta. Jedno je iznad sela na mestu gde je danas seosko groblje i na njemu nema nikakvih tragova starog naselja. Drugo je udaljeno od sela, prema Slancima, na mestu Smrdanu gde ima tragova starog sela za koje seljaci kažu da je bilo „madžarsko“, tu ima razvalina crkve. Pominje se i mesto Vodica, u Bajdini, kao mesto gde je bilo staro selo i crkva.
Opisujući stanovništvo Beogradskog okruga u svojoj knjizi „Kneževina Srbije“, Milan Đ. Milićević kaže da su skoro svi stanovnici Beogradskog okruga bili seljaci.
Svi oru, kopaju, pate stoku i uopšte žive kao ljudi težaci.

U Beogradskom okrugu, pa dakle i u Mirijevu, seju se ova žita: pšenica, kukuruz, ječam, ovas. Kukuruz je uglavnom glavna hrana, a ima i dosta pšenice. Žito se melje po potočarama, a u Beogradskom okrugu ima i nekoliko parnih mlinova: u Malom Mokrom Lugu, blizu ušća Topčiderske reke i jedan u Grockoj, pokojnog Ilije Garašanina. Stočarstvo je u dobrom stanju, svaka kuća gaji konje, svinje, ovce, krave. Od povrća ima pasulja, boba, sočiva, graška, kupusa, raznih lukova, cvekle, rotkve, šargarepe, kelerabe i druge zeleni. Za piće sade šljive i vinograde. Vinogradi i vino najbolji su u podunavlju, dakle i u Mirijevu. Svako selo imalo je jedan i više dućana, mnoga sela imaju: abadžije, bojadžije, terzije, kolare, kačare, lončare i kovače.

Zemljano posuđe i razne posude, ciglu i ćeramide grade i peku lončari i ćeramidari koji su rodom najviše iz Turske. Drveno posuđe kao: kašike, zastruge, karlice i korita; dalje: vretena kolenike, i drugo za razboje grade i prave Cigani. Posude za piće: burad, čabrove i kace prave sami seljaci, kao i plugove, kola, saonice i sve druge alatljike. Selo Mirijevo je u zaleđu Mirijevskog potoka, a po blagim stranama njegove doline, gornja mala je na levoj, a donja na desnoj strani potoka. U selu se pije bunarska voda, skoro svaka kuća ima bunar u dvorištu, bunari su plitki ali im je voda dobra. Postoje dve česme koje nikada ne presušuju. Sa njih stanovnici piju vodu, a obično se tu pere rublje. Oko sela ima izvora i zovu se: ,,Vodice, Troglav, Čubura i dr“. Izvor zvani ,,Vodice“ smatraju meštani kao lekoviti. Na njega dolaze i stanovnici iz okoline. Selo je zaklonjeno, te je toplije no u okolnim selima. Kišu donosi gornjak ili zapadni vetar, madžarac duva iz preka, a košava ili ustoka nikada, vele, ne donosi kišu.

Kuće u to vreme u selima Beogradskog okruga obično su pletare, tj. opletene čatmom, olepljene blatom i pokrivene daskom (šindrom). Kada su Turci isterani iz Srbije ostali su Srbi u zemunicama, u talparama i krovinjarama. Docnije, kuće daskom i šindrom pokrivene, behu dokaz da je narod bogatiji i da mu je ukus razvijeniji. Danas ćeramida svedoči koliko je narod koraknuo u blagostanje, toliko i da je nestalo gore (šume) za dasku i šindru. Kuće se danas grade sa niskim krovovima, više-manje četvrtaste, sa lepim tremom pred ulaskom sa jednom ili više soba. Seljačke kuće su obično ograđene ogradom; odgrađene se mogu videti samo u kakva neradnika, u kakve udovice ili siročadi kome je hranitelj umro.

Oko kuće su mahom razne staje, vajati, ambari, koš, košara, mlekar, hlebna peć, kačara i dr. Sama je kuća najčešće razdeljena na dve pole: na kuću (kujnu) i sobu. U imućnih domaćina ima i po dve-tri sobe, ali seljaci najradije žive u kući oko vatre i spavaju po vajatima, osobito mlađi. U sobi vrlo često ima po ikona na istočnoj strani, a nekad i kandilo koje se prislužuje uoči nedelje i praznika, kad se seljaci svi kućanski mole Bogu (svi koliko ih je god u jedan mah). U sobi stoji i oružije koje nije naročita svojina nijednoga od zadrugara. Oko kuće, oko svih zgrada obično su šljivari, u kojima ima osim šljiva po jedna jabuka, kruška, trešnja, višnja, dunja i gotovo pred kućom po jedno orahovo drvo. Odelo u starih ljudi, uopšte muškaraca u Beogradskom okrugu, gotovo je svud jednako. Ima, istina razlika osobito u nekim delovima odeće, napriliku u čarapama, pojasima i kroju gunjeva. Odelo je većinom rukotvorina seljačkih ženskinja. Sukno tkaju valjari u valjaricama, a posle ih terzije kroje.“
 


 

 

ČURTOVO BRDO - nekropola(groblje)

Nalazi se na jugoistocnoj strani grada u sumi Zvezdara na levoj obali Mirijevskog potoka. Na osnovu iskopina nekropole se doslo do vrlo vaznih podataka kako za istoriju Mirijeva tako i cele okoline Beograda. Ime je dobilo po Srpskom vojvodi Curti koji je poginuo u borbi sa Turcima.

 


 

CRKVA SVETOG PROROKA ILIJE

 

Crkva Sv. Ilije u Mirijevu

Crkva Sv.Ilije u Mirijevu

Podignuta je 1834. godine na mestu na kome se ranije nalazila manja crkva, od lošijeg materijala. Da bi se utvrdilo da li je pre ove crkve iz 1834. g. postojala neka druga, išlo se u Arhiv grada Beograda i tražena je krštenica za period od 1821. do 1834. g. da bi se videlo kako se sveštenik Jovan Nedeljković upisivao. On se pominje kao sveštenik mirijevski od 1821. do 1862. g. U krštenici iz 1823. g. kao paroh mirijevski Hrama Sv. proroka Ilije upisan je sveštenik Jovan Nedeljković, što treba da znači da je pre 1834. (pre gradnje nove crkve) postojala neka manja crkva, od lošijeg materijala, na istom mestu. Po pričanju starijih ljudi, mesto sa dvorištem na kome je bila stara crkva dao je predak i osnivač porodice Danilovića iz Mirijeva, Danilo zvani ,,Moskov“, koji je za to dobio drugo zemljište od mirijevske Opštine, tamo gde se sada nalaze kuće Danilovića. Crkva se nalazi na katastarskoj parceli 1075. Sa ostalim zgradama i portom, crkva zahvata površinu od 31-og ara i 81-og metra kvadratnog. Od toga, dvorište iznosi 26,51, a zemljište pod objektima 5,30 ari. Crkva je podignuta nastojanjem i prilozima građana sela Mirijeva, Malog i Velikog Mokrog Luga. Sagrađena je od dela materijala koji je po odobrenju kneza Miloša uzet iz razrušenog manastira Slanci.


Sveštenik Žarko Dukić u knjizi ,,Manastir Slance“, Bgd. 1932, kaže da je Manastir Slance bio sklon padu ,,veoma popucao još od 1827. god. te je u 1833. godini srušen. Od starog materijala i još dodate građe, 1834. g. podignuta je sadašnja crkva u Velikom selu (srez Vračarski), ista parohija, i stara crkva u Mirijevu. Da se Manastir Sv. Stefana razruši i podeli na zidanje crkve u Mirijevu i Velikom Selu živo su nastojali Rista Vasiljević iz Mirijeva, Stojan Riđa iz Slanaca i neki Karapandža iz Velikog Sela. Prvi se popeo na manastir da ga kvari Karapandža i počeo ga kvariti, pošto majstor to nije hteo uraditi, a kad je otišao kući zatekao je svog povelikog sina da je umro“ (rukopisne beleške pokojnog Jovana Dimića, bivšeg paroha mirijevskog). Kao što se vidi, naš narod nerado gleda na rušenje starih crkava i manastira i ako zbog svoje starosti i oronulosti ne mogu više da se opravljaju. Tako se i za tadašnjeg sveštenika velikoselskog, na čiji se predlog pristupilo rušenju i podeli manastirske građe, priča da ga je „petao ogrebao po čelu pa mu se rana dala na zlo i od toga je umro“. Tako isto i za gore pomenute porodice kaže se da su bile dosta povelike, ali su se danas zatrle.
O izgradnji Mirijevske crkve, pored crkvenih protokola koji počinju od pomenute godine, u Arhivu Srbije u dokumentu po brojem k.k. IV, 732, nalazimo i podatak o pismu upućenom knezu Milošu 19. avgusta 1833. godine, kojim se traži pomoć za dovršetak radova na već izgrađenoj crkvi:
„Samo za to Vašu Svetlost Knjaževsku, ljubeći skut i ruke kolenopriklono molimo da bi visočajšu milost imali, nam kuluk olakšati, dokle višerečeno nužno delo soveršimo,“

Crkva je obnovljena 1873. g. kada su izvršene izvesne izmene u njenom izgledu. Tom prilikom je dograđena i današnja priprata sa zvonikom. To je jednobrodna građevina zasvedena poluobličastim svodom sa trostranom apsidom spolja i iznutra, sa pripratom i dve bočne pevnice koje imaju pravougaonu osnovu. Prema podacima iz knjige ,,Pravoslavna srpska crkva u kraljevini Srbiji 1895“, str. 17, Hram Sv. proroka Ilije u Mirijevu ozidan je 1873. godine, od tvrdog materijala i „ima jednu parohiju koja se sastoji iz sela Mirijevo, Malog i Velikog Mokrog Luga, sa 395 domova i 3160 duša. Sveštenik je Jovan Dimić.“ Crkveno dvorište je kasnije podeljeno tako da je na jednom manjem delu podignuta Mirijevska škola. U prvo vreme oko crkve nije bilo nikakvih zgrada od čvrstog materijala sem jedne brvnare na mestu gde je danas baštica i kapela za paljenje sveća. Tu je bila parohijska kancelarija i krstionica. Zgrada u kojoj se danas nalazi parohijska kancelarija podignuta je 1903-1910. godine, a u njoj su nekada stanovali sveštenici. Ikonostas je rađen 1918-1919. g. po nacrtu sveštenika Jovana Dimića. Duborezački radovi izvršeni su dosta grubo. U arhitektonskom pogledu, ikonostas je koncipiran u duhu neoklasicizma, sa karakterističnom obradom sokla, stubova, pilastera, timpana, arhitravnog venca i dr. Drvenariju je uradio mađaro-nemac Godford Zamper. Na ikonostasu su kasnije ,1894. g. postavljene ikone koje je naslikao umetnik Lazar Krdželić. Do 1924. godine, sem ikonostasa, crkva u unutrašnjosti nije imala nikakvog živopisa. Te godine na nebu crkve izrađene su ikone svečara Mirijevaca. Nevešto urađene, od slabog materijala, na hartiji za pakovanje, i prilepljene na zid, one su za nepunih petnaest godina propale. Samo nebo crkve urađeno je na sledeći način: na svakih 70 santimetara postavljene su drvene remenate – iskovane polukružnice od drveta. Preko njih su stavljene letvice, jedna do druge, pa je preko toga malterisano živim krečom sa svinjskom, kozjom i raznom dlakom – kao vezivom.

Dakle, nebo crkve nije urađeno od tvrdog materijala (cigle, kamena...). Po podu crkve bila je cigla - opeka. U crkvu se ulazilo tako što je postojao jedan stepenik i sam pod je izgledao niži u odnosu na ulazna vrata. Zidne kompozicije rađene na platnu i prilepljene na zid slikao je, 1948. godine, umetnik koji se potpisivao kao Muftiski. Te kompozicije nalaze se u oltaru. Idući od žrtvenika prema đakoniku, to su: Sv. Tajna Pričešća, iznad Sv. prorok Ilija,Sv. knez Lazar, Sv. Sava i Sv. Simeon, Sv. Vasilije Veliki i Sv. Prohor Pčinjski, Sv. despot Stefan i Odlazak Rastka u Hilandar..
Živopis u crkvi uradio je 1948. g. Velimir Maretić slikajući ikone slava zastupljenih u Mirijevu, i to u baroknom stilu. Na južnom zidu idući od oltara nalaze se sledeći motivi: Sv. velikomučenik Georgije, Sv. arhiđakon Stefan, Sv. Nikola, a iznad južnih vrata Sv. porodica na radu i Sv. Alimpije Stolpnik. Na severnom zidu idući od oltara nalaze se: Sv. arhanđel Mihailo, Sv. Atanasije Veliki, Sv. Andrej Prvozvani i Sv. Petka. Kroz sredinu neba crkve nije bilo nikakvog oslikavanja, sem zvezdica na plavoj boji. Isto je to bilo i u oltarskom delu neba crkve.
Pošto su u crkvi paljene sveće, dim i čađ su učinili da je sve to slikarstvo bilo prekriveno čađu. Likovi na ikonostasu su se jedva raspoznavali, a takođe i na nebu crkve. Bila je neophodna konzervacija i restauracija ikonostasa. To je uradio konzervator i restaurator, đakon Dobrica Kostić (sadašnji starešina Hrama Sv. velikomučenika Georgija u Smederevu), 1984. godine. Pošto je za predviđene radove dobijena saglasnost Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda da se stari živopis, koji je bio dotrajao i nije imao nikakvu umetničku vrednost, ukloni i uradi novi, pristupilo se sakupljanju dobrovoljnih priloga za izradu novog živopisa. Te 1984. g. sveštenik Ratko Aksentić je od vlasti izdejstvovao dozvolu da sa grupom crkvenih odbornika, idući od kuće do kuće, prikuplja dobrovoljni prilog i za pokrivanje crkve bakrom. Na taj način je sakupljeno dovoljno sredstava za kupovinu bakra, dasaka i dr. Po bakar se išlo u Sevojno, u fabriku. Bakar je dovezao Rajko Rašić, iz Mirijeva, bez nadoknade. Predsednik Crkvene opštine bio je Sreten Marić. Majstor koji je izvršio pokrivanje bakrom bio je Sveta Ilić, limar iz Kaluđerice. Sav taj posao sa bakrom plaćen je 1.200.000,00 dinara.

Kao što je već pomenuto, Crkvu je oslikao, 1984.g. đakon Dobrica Kostić. Raspored ikona je ostao isti kao i onaj iz 1948. godine, a urađene su i nove kompozicije kroz sredinu neba crkve. Idući od oltara prema zapadu to su: Sv. Trojica, Preobraženje i Raspeće, a na zapadnom zidu sa južne strane Sv. Alimpije Stolpnik, Sv. ap. Jakov, Sv. pr. Ilija i Sv. Aron. Na zapadnom zidu sa severne strane nalaze se Prep. Mati Paraskeva, Sv. Simeon, Sv. pr. Isaija, Sv. Avram, Sv. pr. Jeremija i Sv. Solomon. Na sredini zapadnog zida su: Vaskrsenje i Uspenje Presvete Bogorodice. U oltaru je urađena Presveta Bogorodica na prestolu sa Hristom. U pevničkom prostoru su oslikane sledeće ikone: desna pevnica – Sv. apostoli Petar i Pavle, Sv. Vartolomej i Sv. Toma; leva pevnica – Sv. apostoli Luka, Filip, Matej i Jakov. Na južnom zidu, u prvom redu od parapeta su: Sv. Jovan Krstitelj i Sv. Vavedenje. Na severnom zidu od parapeta u prvom redu su: Sv. pr. Mojsije i Sv Jovan Zlatousti. U priprati se nalaze: Silazak Sv. Duha na apostole, Sv. prorok Ilija u pećini i, iznad zapadnih vrata, Krštenje Gospoda Isusa Hrista u Jordanu.
Za proslavu 150 godina Crkve, 2. avgusta 1984. Njegova Svetost Patrijarh Srpski gospodin German podelio je zahvalnice sledećim licima: Radivoje Lazarević, Sreten Marić, protojerej Desimir Nikitović, jerej Miodrag Bašović, Radovan Matić, Stevan Jovanović, Petar Simonović, Spasoje Milošević, Aranđel Milošević, Draga Milošević, Milorad M. Petrović, Spasoje V. Danilović, Stevan Danilović, Radivoje T. Mihailović, Milorad K. Jovanović, Sreten Mn. Dimić, Dragoljub R. Dimić, Milivoje Danilović, Mića i Milan Janković, Živan Mitrović, Radivoje Jovanović sa sinovima, Draga Mitrović i Živan S. Dimić.
Živopisanje crkve trajalo je od 1984. do 1991. g. jer je umetnik išao da radi u drugim crkvama po Srbiji. Ovo je njemu bila prva crkva koju je počeo živopisati. Vernici su se sa voljom i ljubavlju uključili svojim prilozima u ovu akciju oslikavanja crkve.

Na severnom zidu lađe crkve (na sredini zida) nalaze se ploče sa imenima onih žitelja Mirijeva koji su živote svoje dali za veru i otadžbinu u Balkanskim i u Prvom svetskom ratu. Ta imena su: Dragomir J. Dimić, Jovan S. Milosavljević, Milovan M. Dimić, Radovan Đ. Petrović, Božidar M. Danilović, Dimitrije C. Pavlović, Nikola K. Dimić, Petar L. Lazić, Milovan N. Dimić, Svetozar S. Nikolić, Blagoje S. Nikolić, Đurđe A. Dimić, Andreja B. Pavlović, Marko B. Pavlović, Milovan M. Pavlović, Petar Ž. Milić, Milorad P. Cvejić, Andreja N. Marić, Ilija Đ. Marić, Blagoje M. Marić, Milan M. Nestorović, Pavle A. Petrović, Sreten J. Petrović, Lazar P. Radonjić, Anta J. Milošević, Mita Đ. Mitrović, Andreja P. Nikolić, Ilija M. Nikolić, Ljubomir N. Nikolić, Nikola Ž. Nikolić, Blagoje P. Nikolić, Milan P. Nikolić, Živojin Zavišić, Blagoje S. Dimić, Milorad J. Dimić, Ilija D. Milošević, Đurđe R. Dimić, Dimitrije Ar. Dimić, Lazar Danilović, Milan Ar. Dimić, Milorad I. Dimić, Milivoje Dimić, Milorad P. Petrović, Milivoje K. Jovanović, Milan V. Bogdanović, Mihailo R. Mihailović, Blagoje S. Jovanović, Stanoje Radovanović. U duborezu je urađena velika ikona Sv. arhangela Mihaila koji svojim krilima zakriljuje srpskog vojnika, a iznad su stihovi:



,,Besmrtnika ovih duh se ovde vije,
i potomstvu svome kazuje sokolovo gnezdo gdi je“



Ikonostas ukrašava 14 ikona koje je, krajem 19. veka, naslikao Beograđanin Lazar Krdželić (1853-1926). Slikarstvo je učio u Rusiji u školi živopisa Sergijevske lavre, a Akademiju je završio u Moskvi. Pomenuti slikar je uradio i ikonostas na Ubu u Manastiru Tumane, zatim u Vreocima, Vrčinu, Beloj Crkvi kod Krupnja itd. O ovome je vrlo iscrpno pisao protonamesnik dr Predrag Puzović u Glasniku SPC br. 2 za februar 1997. godine.

Ikonu u mozaiku iznad ulaznih vrata uradio je akademski umetnik Đuro Radlović. Do Prvog svetskog rata (1914-1918) crkva u Mirijevu je imala tri zvona koje su Austrijanci, uglavnom kao i u celoj Srbiji tada, skinuli i odneli. Odmah posle rata 1920. g. nabavljeno je jedno zvono koje je upotrebljavano sve do 1931. godine. Tada su prilozima Mirijevaca i nekih Beograđana, a velikim angažovanjem tadašnjeg sveštenika Velimira Isakovića izlivena tri zvona koja i sada služe. Ona su iz Beogradske livnice dovezena konjskim kolima koja su za tu priliku bila svečano okićena. To je bila veoma velika radost za sve žitelje Mirijeva. Zvono koje je nabavljeno 1920. g. prodato je za 150.000,00 dinara za manastir Reževići u Crnoj Gori. Kupio ga je Boris Kažanegra, iguman Manastira Praskavice 1960. godine, a po odobrenju crkvene Uprave i viših crkvenih vlasti.

Crkva je postavljena na mestu koje je puno podzemnih voda. Ona se nalazi u dolji i sva voda, i podzemna i kišna, slivala se i nalazila mesto u crkvenoj porti. Zato je crkva bila u velikoj meri zahvaćena vlagom. Prilikom sahranjivanja sveštenika Jovana Dimića 1919. godine, poviše crkve uz zid prema školi, raka je skoro do pola bila ispunjena vodom, pričali su stari žitelji Mirijeva. Jula meseca 2006. god. drenažu oko crkve uradio je Zoran Kocić i njegova firma ,,Građevinar“ na čemu mu je Uprava crkve veoma zahvalna. On je tada popločao i plato ispred crkve.

Na spoljnjoj strani crkve, na južnom delu fasade, postavljene su ploče sa imenima onih koji su svoje živote položili za veru i otadžbinu u vreme Balkanskih i Prvog svetskog rata. Njihova imena su: Blagoje M. Marić, Nikola K. Dimić, Miloš Dimić, Milivoje Dimić, Đurđe Dimić, Ilija Marić, Andreja Marić, Milovan N. Dimić, Aranđel Jovanović, Vladimir Miljković, Luka Milenković, Mihailo Mihailović, Živojin Nikolić, Trifun K. Nikolić, Miloš Lazić, Tanasije I. Danilović, Ilija Radonić, Jovan Janković, Nikola Cvejić, Blagoje Aksentijević, Jovan Milosavljević, Jovan Veljković, Antonije Milošević, Milivoje K. Jovanović, Andreja Pavlović, Lazar Danilović, Stevan Ristić, Milorad Mijailović, Ilija Nikolić, Vojislav Nikolić, Kosta Matić, Petar Jovanović, Dimitrije Milić i Blagoje Jovanović. Svake godine na Vidovdan je u crkvi služen parastos kada su pominju oni čija se imena nalaze u crkvi na pločama severnog zida, kao i imena koja se nalaze na pločama fasade južnog dela crkve. Od 1990. g. posle obavljene Sv. liturgije u Hramu, ide se na Mirijevsko groblje gde je podignut i osvećen spomenik svima onima koji su svoje živote položili za veru i otadžbinu, od Kosova pa do današnjih dana.
 

Crkva je posvecena Svetom proroku Iliji koji se slavi 2. avgusta po novom kalendaru.


SVEŠTENSTVO PRI HRAMU SVETOG ILIJE



Dragocene podatke o sveštenstvu Hrama Svetog Proroka Ilije saznajemo iz Letopisa koji je, prema podacima iz crkvenih matica kojima je 1941. godine raspolagao i uredno i savesno vodio, prota Jordan Popović.
 


Sveštenik Jovan Nedeljković

Od 14. 02. 1821. do 10. 10. 1862. g, pri ovoj crkvi služio je sveštenik Jovan Nedeljković. Pošto tada ova crkva nije bila sazidana, pretpostavlja se da je služio u manastiru Slanci ili u nekoj manjoj crkvici, od lošijeg materijala, koja je svakako postojala pre ove sadašnje, na istom mestu. Nedeljković je bio paroh za sela: Mirijevo, Veliki i Mali Mokri Lug. Po podacima iz Arhiva Srbije, F V, r 162/915 utvrđeno je da je 1840. god. broj domova mirijevske parohije iznosio 199. Kako su tada sveštenici bili u isto vreme i učitelji, to su svi izgledi da je on istovremeno bio i učitelj u Mirijevu. Ta se pretpostavka može potkrepiti i time što se već u školskoj 1851/52. g. on pominje kao učitelj u Mirijevu i to u zvaničnoj dokumentaciji u Državnom kalendaru kneževine Srbije za 1852. godinu, u odeljku „Šematizmi“. Prva škola u Mirijevu nalazila se u crkvenoj kancelariji iznad crkve (brvnare), gde je sada kapelica za paljenje sveća. Jedno vreme je u školi u Mirijevu učitelj bio i sin prote Ivana, Atanasije Nedeljković, koji je iz Višnjice, gde je obavljao isti posao, došao u Mirijevo. Pored učiteljske dužnosti, prota Ivan je tih godina u Mirijevu vršio i svešteničku dužnost. Ne zna mu se mesto rođenja.


Sveštenik Atanasije Dimić

Od 10. 10. 1862. do 20. 8. 1866. godine, pri ovoj crkvi sveštenik je bio Atanasije Dimić. Rođen je u Mirijevu, u porodici Dimić. Umro je i sahranjen u porti Crkve, u baštici gde mu je podignut i spomenik. Taj spomenik je 2010. g. obnovljen od strane porodice Radivoja Rašića, koji je rođen u Višnjici, ali je došao u kuću Milanke Dimić, iz čije familije je bio i prota Atanasije. Kalendar sa šematizmom kraljevine Srbije za godinu 1885, Beograd, na strani 79. i 80. pominje u okrugu Beogradskom sveštenika u Mirijevu Atanasija Dimića i kapelana Jovana Dimića.


Sveštenik Jovan Dimić

Posle Atanasija, sledeći sveštenik u Mirijevu je njegov sin, Jovan Dimić, (22. 10. 1852, Mirijevo - 1919, Mirijevo). U Arhivu Srbije, u dokumentu AS,FI, r46/914, nalazimo podatke da je J. Delić završio četiri razreda gimnazije i bogosloviju. Radio je kao učitelj od 1874. do 1880. godine, kada stupa u čin, najpre kao kapelan, a potom kao sveštenik u Hramu Sv. Proroka Ilije, u Mirijevu, sve do 24. 2. 1919. godine. Više crkvene vlasti, u „Konduit listi“ za njega kažu da je „vrlo dobrih sposobnosti, prilježan u dužnosti, vrlo dobar u posećivanju crkve, u znanju činodejstava, primeran u vladanju i ophođenju prema ravnima, mlađima i starijiima“. Odlikovan je pravom nošenja pojasa. Nije bio član svešteničkog udruženja.
Umro je 1919. g. i sahranjen u porti ispred Crkve, pored zida koji odvaja crkveno od školskog dvorišta. Skroman spomenik podigao mu je sinovac Nikola Dimić, kome je zaveštao sve imanje pošto mu je sin Dragoljub poginuo kao aktivni oficir, 1914. godine, u ratu sa Austrijancima. Kako je ovaj skromni spomenik vremenom oronuo, to su mu 2010. g. novi spomenik postavili Radivoje Rašić i njegova supruga Milanka, rođena Dimić.


Protojerej Ilija Savković

Rođen je 15. 12. 1879. godine u selu Vinči kod Topole. Završio je Bogosloviju u Beogradu, 1902. godine. Kao učitelj radio je od 16. 10. 1903. Godine.
Sveštenik Ilija Savković služio je od 24. 2. 1919. godine do 22. 2. 1927, u Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu. Završio je osnovnu školu, četiri razreda gimnazije i bogosloviju. Kao svršeni bogoslov postavljen je za učitelja u Aranđelovcu. Đakonski čin dobija 02. 02. 1904, i služi kao đakon u Aranđelovačkoj crkvi. Za sveštenika je rukopoložen 22. 10. 1905. godine i postavljen za paroha u Junkovcu kod Topole, gde je proveo dve godine. Od 1906. do 1919. g. bio je na dužnosti parohijskog sveštenika u Višnjici kod Beograda, a posle toga u susednom Mirijevu, gde ostaje do premeštaja u Beograd, 1927. g. kada biva postavljen za paroha pri Hramu Svetog Save. Kada je 1933. g. završen i osvećen Hram Pokrova Presvete Bogorodice u Beogradu, prota Ilija je kao najzaslužniji oko njegove izgradnje, odlukom Patrijarha Varnave, premešten za paroha I parohije i ujedno postavljen za prvog starešinu novog hrama. U Pokrovskoj crkvi prota Ilija je razvio plodnu pastirsku i društvenu delatnost. Uredio je Hram i crkvenu portu. Uveo je čitanje akatista Pokrovu Presvete Bogorodice svakog petka, a od 1937. i akatista Presvetoj Bogorodici Odigitriji (Putevoditeljnici) Pećkoj. Premoren napornim radom u crkvi, parohiji i raznim humanitarnim društvima, umro je od srčanog udara 25. marta 1940. godine i sahranjen je u crkvenoj grobnici, s južne strane Hrama. Njegova sahrana je bila dotle neviđena manifestacija odanosti i priznanja. I danas, na njegovom grobu svakodnevno gori kandilo. Bio je to zaista pravi sluga Božijeg oltara.

Protojerej Velimir Isaković

Rođen je 1. oktobra 1901. godine u Donjoj Šatornji kod Topole. Bogosloviju je završio 1922. g. u Sremskim Karlovcima. Iste godine je rukopoložen za sveštenika i postavljen za paroha u rodnom mestu. Tu je služio do 1927. g. kada je, po molbi, premešten za paroha Mirijevske parohije kraj Beograda.
Službovao je u Mirijevu od 22. 2. 1927. do 29. 7. 1932. godine. Ovde je pokazao izuzetne rezultate u radu. Sagradio je parohijski dom sa prostranom crkvenom salom, kancelarijom i krstionicom. Ogradio je crkvenu portu sa zapadne i južne strane ogradom zidanom od cigle, i platnima od kovanog gvožđa. Sredio je crkvenu biblioteku. Nabavio je tri nova crkvena zvona koja i danas služe. Osnovao je Pevačko društvo u Mirijevu. Uređivao je dva crkvena lista: „Narodni vesnik“ i “Pravoslavlje“. Po molbi je 1935. g. premešten u Beograd i postavljen za paroha Druge parohije pri crkvi Sv. Nikole, na Novom Groblju. Za svoj rad odlikovan je protojerejskim činom. Od 1938. do 1939. godine vršio je starešinsku dužnost i za to kratko vreme Crkva je kupila dva nova crkvena zvona i plac za gradnju parohijskog doma, u neposrednoj blizini groblja, na uglu ulica Sv. Nikole i Stjepana Ljubiše. Kasnije je komunistička vlast konfiskovala taj plac i na njemu je sagrađena zgrada fabrike trikotaže „Partizanka“. Protojerej Velimir Isaković je umro prvog oktobra 1951. godine, na svoj rođendan, u 51. godini života i sahranjen je na Novom groblju, parcela 23.



Sveštenik Živojin Negovanović

Rođen je u Lazarevcu. U Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu služio je od 29. 6. 1932. do 16. 6. 1936. godine. Iz Mirijeva je premešten za veroučitelja, u Beograd. Nažalost, nismo uspeli doći do drugih podataka.


Sveštenik Velimir Stojanović

Rođen je 1904. godine u Donjem Krupcu kod Aleksinca. Bogosloviju je završio u Prizrenu, a potom se ženi Leposavom Trivunac iz Topličke Velike Plane, gde je službovao kao sveštenik do kraja 1928. Godine, kada dobija premeštaj za paroha pri Crkvi Sv. proroka Ilije u Mirijevu kraj Beograda, gde je dočekao Drugi svetski rat.
Dvadesetog oktobra 1944. godine biva odveden iz svog stana u Beograd na saslušanje. Bio je zatvoren u podrumu zgrade Okružnog načalstva Petog kvarta opštine Zvezdare. Sutradan su ga u zatvoru posetile supruga i ćerka. Međutim, trećeg dana, prilikom nove posete, rečeno im je da je sveštenik „premešten u drugi zatvor“ i od tada mu se gubi svaki trag. Ubrzo je do kuće sveštenika Stojanovića došao kamion sa milicionerima i radnicima, koji su odneli celo pokućstvo i nameštaj, pa čak i veći deo pribora za jelo. Ostavili su im samo jedan sto, ličnu odeću i po jednu kašiku.
Posle nekoliko godina, 21. oktobra 1948. godine, Treći srpski sud u Beogradu, po odluci sudije Milorada Dabetića, doneo je rešenje o konfiskaciji celokupne imovine koja se vodila na ime Velimira Stojanovića. Nažalost, to rešenje je bilo dokaz da je sveštenik likvidiran. U tom rešenju se navodi da je prema izveštaju Narodnog odbora u Mirijevu, br. 3561/14, tadašnja vlast proglasila Velimira Stojanovića za narodnog neprijatelja i streljala ga. Istovremeno, po istom rešenju, odbijen je zahtev za dodelu novčane pomoći njegovoj porodici, zbog konfiskovane imovine. O tome piše njegov unuk Aleksandar Stefanović, profesor Mašinskog fakulteta u Nišu, u Večernjim Novostima od 6. marta 2007. g. tražeći uporno rehabilitaciju svoga dede prote Velimira. Ćerka sada pokojnog Aleksandra Stefanovića i praunuka sveštenika Velimira Stojanovića poslala nam je slike i rešenje o rehabilitaciji pok. prote Velimira.


Protojerej Jordan Popović

Rođen je u Kažnju kod Skoplja, 1895. godine, u svešteničkoj porodici. Njegov otac, prota Todor Jordanović bio je paroh u Dušanovcu, selu kraj Skoplja. Jordan Popović završio je bogosloviju i docnije prima sveštenički čin.
Prilike pod kojima je živeo i radio bile su vrlo teške. Iako još veoma mlad, u vreme Prvog svetskog rata, oslobođenje svoje braće i porobljene zemlje on stavlja u prvi plan i zato ga vidimo među đacima dobrovoljcima na Solunskom frontu. Posle rata, nastavlja prekinuto školovanje i po završetku bogoslovije prvo je službovao u skopskoj opštini, a posle primanja svešteničkog čina prelazi u crkvenu službu i postaje član Crkvenog suda Skopske eparhije. Na ovoj dužnosti ga zatiče Drugi svetski rat, kada biva proteran od okupatorskih vlasti. U Mirijevo dolazi kao izbeglica i tu živi od maja 1941. godine. Po dolasku u Beograd, jedno vreme je bio na dužnosti sudije Crkvenog Suda Arhiepiskopije beogradsko–karlovačke, a kada su donošenjem novog Crkvenog Ustava 1947. g. stalne sudije Crkvenih Sudova ukinute, prota Jordan je penzionisan kao član tog Suda. Docnije biva reaktiviran i postavljen u Mirijevsku parohiju, posle sveštenika Velimira Stojanovića, streljanog od strane komunističke vlasti. Na službi u parohiji mirijevskoj ostaje do ponovnog penzionisanja 23. avgusta 1955. godine. U crkvenoj kući u Mirijevu prota Jordan živi do smrti, 15. februara 1959. godine.
Ceo svoj život i sve svoje snage prota Jordan je stavio u službu Srpske crkve i srpskog naroda, i ovo dvoje za njega su bile najveće svetinje za koje je podneo i najveće žrtve. Za vreme rada u Skoplju prota Jordan je uživao veliki ugled, ne samo kao sveštenik nego i kao javni radnik u političkom životu Skoplja i njegove okoline. Veoma je zaslužan za ustanovljenje Letopisa Crkve Sv. proroka Ilije u Mirijevu. Zahvaljujući njemu, mnogo toga je zapisano i sačuvano od zaborava. Za njega, njegov naslednik prota Desimir Nikitović, u Letopisu piše da je bio veoma ispravan i revnosan služitelj Svete Crkve, na svim dužnostima koje je vršio. Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu, parcela 68. Opelo nad pokojnim protom Jordanom izvršio je veliki broj beogradskih sveštenika s izaslanikom Njegove Svetosti – protojerejem-stavroforom Konstantinom Lukovićem, arhijerejskim namesnikom grada Beograda, a u prisustvu velikog broja njegovih prijatelja, poznanika i drugova. Posle opela, od pokojnika se oprostio njegov stari drug i prijatelj protojerej-stavrofor Tomo Dajković, arhijerejski zamenik mitropolita skopskog u penziji. U svom govoru, prota Tomo je evocirao uspomene na pokojnog protu Jordana ističući njegov predan rad u službi Crkve i njegovu veliku ljubav prema svome narodu.


Protojerej Ljubomir Kostić

Rođen je u Tekerišu 1883. u Okrugu šabačkom. Završio je bogosloviju 1902. godine. Do 1908. godine službovao je kao učitelj u više mesta u Pocerini, a 1908. rukopoložen je za sveštenika i postavljen za paroha u Krivaji, ali je odatle vrlo brzo prešao u parohiju u Ubu, gde je ostao punih 25 godina, sa prekidom u vremenu od 1915. do 1918. Te godine proveo je u internaciji u logorima Ašu i Nežideru. Godine 1936. premešten je u Beogradsku arhiepiskopiju za paroha Velikomokroluške parohije pri Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu, a 1941. postavljen je za za paroha pri Hramu Pokrova Presvete Bogorodice, gde ostaje do 1948. godine kada je prešao za paroha Vaznesenske crkve i tu dočekao penziju. Prota Ljubomir Kostić intenzivno se bavio književnim radom, pretežno pesništvom. Umro je 1961. godine.

Protojerej Ljubomir Pavićević

Rođen je u selu Slapu, blizu manastira Ostrog, od oca Puniše i majke Stane rođ. Jovović. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, gimnaziju u Danilovgradu, a bogosloviju u Sarajevu 1928. godine. Sveštenički čin primio je 1930. g. na Cetinju kada je postavljen na jednu od najlepših parohija u Crnoj Gori, na istorijskom Jelenku–Bjelopavlić. Po svojoj molbi premešten je sa Jelenka u selo Begaljicu, na periferiji Beograda. Tu su njegov javni rad, govornički dar, karakter i otmenost učinili da je brzo postao popularan u novoj sredini. Godine 1941. prešao je na parohiju Velikomokrolušku pri Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu i ostao na njoj do 1952. godine. Patrijarh srpske crkve Gospodin Vikentije, kao nadležni arhijerej, postavio ga je za paroha u jednu od najlepših centralnih beogradskih crkava – u Crkvu Sv. Aleksandra Nevskog, i proizveo ga za protu, te mu je i na taj način odao priznanje za duhovni, kulturni, prosvetni i javni rad od strane naše Svete Svetosavske crkve. Takav njegov javni i kulturni rad, nasleđeno čovekoljublje i gostoprimstvo učinili su ga čuvenim i popularnim u svim krugovima našeg prestonog grada. Pisao je i objavljivao u raznim našim časopisima i listovima članke, pesme i pripovetke. Tako je nastao i udžbenik „Biblijske povesnice“ za niže razrede gimnazije. Kao uglednom čoveku, svešteniku, književniku i javnom radniku, brojni naši pesnici posvetili su mu svoje pesme u kojima veličaju njegovu humanost, plemenitost, darežljivost, predusretljivost i kavaljerstvo. Kao primer navodimo samo jednu strofu našeg poznatog pesnika Ljube Kostova, koja glasi:
 


Pavićević ime mu je Ljubo,
On nikoga ne dočeka grubo.
Po poreklu Srbin-Crnogorac,
a za veru i rod prvoborac.



Protojerej Ljubomir Pavićević objavio je dve knjige i to: „Manastir Ostrog i njegove okoline “ i „Oproštajne besede“. Naša kritika je o njemu dala odlične ocene. Službeni list Bugarske pravoslavne crkve „Crkveni vesnik“ br. 38-41 od 1964. godine, prikazujući izložbu jugoslovenske knjige u Sofiji i ocenjujući duhovnu literaturu kod nas, takođe se pozitivno izjasnio o protinom pisaniju. Kao prva od ove vrste knjiga prikazana je pomenuta monografija o manastiru Ostrog. Ovu knjigu kupili su Tibingenski i Harvardski Univerzitet za svoje biblioteke – za odsek slavistike.
Po ispunjenju 40 godina svešteničke službe, u Beogradu, paroh Pavićević je penzionisan 1970. godine. Upokojio se u Gospodu 4. juna 1991. g. i preselio se u večnost, posle kratke i teške bolesti, u 87. godini života. Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu, parcela 15. Od prote Ljube se oprostio protojerej-stavrofor Vasilije Perović, paroh topčiderski.

Sveštenik Jeremija Grozdanović

Rođen je 1901. godine u Jelašnici kod Niške Banje, od oca Ilije i majke Stojanke. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a Bogoslovsko-učiteljsku školu u Prizrenu. U braku sa suprugom Darinkom imao je četiri sina.
Službovao je u Jelašnici, Gornjoj i Donjoj Studeni i Čukleniku ispod Suve Planine, do 1940. godine. Te 1940. g. prelazi sa porodicom u Beograd, jer su mu deca stasala za školovanje. U Beogradu je predavao veronauku u ženskoj školi „Filip Višnjić“, do kraja 1945. godine. Kada je posle Drugog svetskog rata veronauka izbačena iz škola, ostao je bez posla. Godine 1952. paroh velikomokroluški Ljubomir Pavićević prelazi u Crkvu Sv. Aleksandra Nevskog, a na njegovo mesto, 10. jula iste godine, dolazi sveštenik Jeremija Grozdanović, bivši veroučitelj u Beogradu. Posle pet godina, Odlukom Njegove Svetosti patrijarha Vikentija, AEM br. 394 od 17. 6. 1957. g. penzionisan je paroh velikomokroluški pri Hramu Sv. proroka Ilije, Jeremija Grozdanović. Kao penzionisani paroh, zamenjivao je mnoge sveštenike u njihovim parohijskim obavezama, a najčešće sveštenike Crkve Pokrova Presvete Bogorodice u Beogradu.
Preminuo je 1991. g. u Beogradu i sahranjen je na 79. parceli Novog Groblja u Beogradu. Na opelu je činodejstvovao patrijarh Pavle sa preko 20 sveštenika. (podatke dao Lazar Grozdanović, sin sveštenika Jeremije Grozdanovića)


Sveštenik Srboljub Bulić

Rođen je 1932. godine u Čačku. U Beogradu završava gimnaziju, a potom i Pravoslavni Bogoslovski fakultet, 1956. godine. Rukopoložen za sveštenika 1954. g. služio je kao paroh u Godoviku u Viči (Žička eparhija) do 1959. g. kada je po molbi primljen u Arhiepiskopiju beogradsko–karlovačku i postavljen za paroha Velikomokroluške parohije pri Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu. Iste godine, po odluci arhijerejske vlasti, Velikomokroluška parohija pripojena je Hramu Pokrova Presvete Bogorodice, pa je i njen paroh prešao u Pokrovsku crkvu. Godine 1961. otišao je u inostranstvo, najpre u Englesku, a zatim u Ameriku i postao klirik Istočne Američke i Kanadske Eparhije. Završio je studije na univerzitetu u Čikagu i Ohaju i stekao stepen magistra psihoterapeuta. Pored svojih parohijskih dužnosti radio je na jednoj klinici kao lekar-psihoterapeut za mentalno zdravlje u Pitsburgu. Sveštenik Bulić danas radi u Pravoslavnom Pastirsko Savetodavnom centru Arhiepiskopije koji je osnovan 1996. godine na Cveti. Savetodavni centar se nalazi u ulici Masarikovoj 5/12 Beograd.


Sveštenik Novica V. Lalović

Rođen je 1899. godine u Straševini kod Nikšića. Cetinjsku Bogosloviju završio je 1925. godine, a 1926. je rukopoložen za sveštenika i postavljen za paroha u Ovčem Polju (Makedonija). Drugi svetski rat ga zatiče u Bosilegradu, odakle je od bugarskih okupatora proteran u Srbiju, zajedno sa većim brojem drugih sveštenika. Tom prilikom doživeo je mnoge nevolje, mučenja i maltretiranja, kao i cela njegova porodica. Primljen je za klirika Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke i određen za paroha u Umčarima. Posle rata službovao je u Andrijevici, Kladovu i Kalinoviku. Penzionisan je 1956. kao invalidski penzioner, pošto je bio veoma oronuo zbog bolesti, nemaštine i porodičnih nevolja.
Sahranjen je 6. marta 1974. godine na groblju u Mirijevu. Opelo je vršio izaslanik Njegove Svetosti Patrijarha srpskog Germana, protojerej-stavrofor Dušan Katić, arhijerejski namesnik grada Beograda, sa još osam sveštenika. Od počivšeg sveštenika Novice oprostio se prigodnim govorom paroh mirijevski protojerej Desimir Nikitović, koji je ukazao na vrline koje su krasile pokojnika kao čoveka i slugu Božijeg Oltara.


Protojerej – stavrofor Desimir Nikitović

Rođen je u Bjeluši, srez Ariljski, 9. oktobra 1915. godine. Osnovnu školu je završio u svom rodnom mestu, a četvororazrednu gimnaziju i šestorazrednu bogosloviju završio je u Sremskim Karlovcima. Na Pravoslavnom Bogoslovskom fakultetu u Beogradu diplomirao je 1940. godine.
Za sveštenika je rukopoložen 16. avgusta 1937. g. i postavljen za privremenog paroha u Godoviku kod Užičke Požege, Eparhija žička, gde je pored ostalih dužnosti koje je obavljao, sagradio i parohijski dom. Godine 1943. primljen je po svojoj molbi za klirika Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke i postavljen za paroha Druge ripanjske parohije, u Ripnju kod Beograda. U Ripnju je posle završetka rata izvršio generalnu obnovu hrama, koji je u ratu bio dosta oštećen, a svečano osvećenje hrama obavljeno je na Duhove 1946. godine. Osvećenje je izvršio Njegovo Visokopreosveštenstvo mitropolit skopski Gospodin Josif, zamenik Njegove Svetosti patrijarha Gavrila. Svi pokušaji vlasti da zaplaše mitropolita i da ometu svečanost nisu uspeli. U Ripnju nije postojao parohijski dom, pa su se sveštenici mučili živeći po privatnim kućama. Staranjem sveštenika, uz veliko razumevanje Crkvene uprave i pomoć parohijana, 1952. godine otpočela je gradnja parohijskog doma, sa dva stana i kancelarijom, koji je dovršen i osvećen 26. jula 1953. g. i tom prilikom sveštenik Desimir je odlikovan protojerejskim činom. Godine 1952. dobio je premeštaj, po potrebi službe, za Beograd, u Crkvu Sv. Aleksandra Nevskog, gde je postavljen za paroha Druge parohije. Kako nije mogao obezbediti stan u Beogradu, posle šest meseci vratio se ponovo u Ripanj. gde je ostao do 1955. godine.
Za paroha u Mirijevu kraj Beograda premešten je, po molbi, iste 1955. godine i tu je, u Hramu sv. Proroka Ilije, proveo dvadeset dve godine kao parohijski sveštenik. Izvršio je 1968. g. generalnu opravku crkve sa nadgradnjom i rekonstrukcijom crkvenog tornja koji je tada pokriven bakrom, kao i opravku i rekonstrukciju dva parohijska doma. Godine 1977. stupio je u penziju. Po njegovom predlogu izvršena je regulacija parohije u Mirijevu tako što je Mali Mokri Lug izdvojen iz sastava Mirijevske parohije i pripojen Hramu Pokrova Presvete Bogorodice u Beogradu, kao Osma parohija pri tome hramu, sa protom Desimirom, kao opsluživačem u svojstvu penzionera. Za paroha u Mirijevu postavljen je 1977 sveštenik Ratko P. Aksentić, paroh iz Umčara. Kao paroh Osme parohije pri Hramu Pokrova Presvete Bogorodice, protojerej stavrofor Desimir Nikitović služio je do 1981. g. kada je premešten u Crkvu Sv. Nikole, na Novom groblju u Beogradu, za opsluživača Prve parohije pri ovom hramu. Krajem 1987. imenovan je za starešinu ove crkve. Kao starešina i paroh Hrama, aktivno se zalagao oko gradnje nove crkvene zgrade i unutrašnjeg uređenja Hrama, naročito oko eliminisanja čađi u Hramu. Sarađivao je i u crkvenim listovima i časopisima, pisao članke i prevodio sa ruskog jezika. Za ovakav prilježan rad, osim protojerejskim činom, odlikovan je 1987. godine i pravom nošenja Naprsnog krsta.
Na kraju 1990. zahvalio je na aktivnoj parohijskoj službi posle pune 53 godine staža. Upokojio se 26. maja 1994. godine i sahranjen na Mirijevskom groblju, oko čijeg se uređenja i održavanja maksimalno zalagao dok je bio paroh mirijevski, a kasnije i kao penzioner. U stvari, on je bio pokretač i inicijator uređenja groblja u Mirijevu. Opelo je obavljeno u Mirijevskoj crkvi, a činodejstvovao je protojerej Milan Radovanović, kao izaslanik Njegove Svetosti, uz sasluženje dvadeset sveštenika. Od prote se na opelu oprostio protojerej-stavrofor Branko Marković, paroh vinčanski, ističući protine zasluge na polju crkveno-pastirskog života naše crkve. Bio je veoma čestit, pošten i cenjen u svim sredinama gde je službovao. Izuzetno vredan i radan. Njegovo ime se izgovaralo i izgovara sa posebnim poštovanjem. Prema svome nasledniku ponašao se očinski. Njegovi saveti su veoma dragoceni za život i rad svakog sveštenika.

 


Protojerej – stavrofor Ratko P. Aksentić



Rođen je 6. avgusta 1952. g. od oca Predraga i majke Desanke rođene Eškirović, zemljoradnika, u selu Panbukovici kod Uba. Osmogodišnju školu je završio u rodnom mestu, a petogodišnju Bogosloviju Svetog Save u Beogradu. Tom prilikom mu je otac poslao čestitku sledeće sadržine:

„Čestitam ti, mili sine, školovanje tvoje,
Neka bude srećno, milo čedo moje,
Nek urode plodom svi napori tvoji,
I da budeš dobar pastir, saveti su moji.

Kada budeš pastir, ti, Božijeg stada,
Tad će mi se ispuniti i želja i nada,
Odavno sam već zamišljao hoćel dati Bog,
U Božiju službu dati koga svog.

Kada budeš pastir, ti, Božijeg stada,
Mlađim savet daj, a starije, zalutale lepo upoznaj,
Da Hrišćanska vera nije deo sna,
Na svakome kontinentu ima Hrišćana.

Ko u Boga ne veruje, krši zavet svoj,
A ti toga opomeni, mili sine moj,
Pokaži mu pravog puta, mili sine moj,
I ne žali truda svoga, daj ideal svoj.

Skini s tvoga čela natmureni veo,
Uvek neka si mi vedar i veseo,
Nek se s tobom diči i patrijarh tvoj,
To je moja želja, mili sine moj.
 

Protojerej–stavrofor Ratko Aksentić



U čin đakona rukopoložen je 5. novembra 1972. godine u Crkvi Sv. apostola Marka u Beogradu, od strane Njegove Svetosti patrijarha Germana. Na Mitrovdan, 8. novembra 1972. g. rukopoložen je u čin sveštenika u kapeli Bogoslovije Sveti Sava, od strane Njegove Svetosti patrijarha Germana. Od 8. novembra do 4. decembra 1972. proveo je na praksi u Crkvi Pokrova Presvete Bogorodice u Beogradu, gde je sticao potrebna praktična znanja koja će mu, uz stečena teoretska znanja u Bogosloviji, biti od neprocenjive vrednosti u njegovom predstojećem pastirskom i misionarskom radu za koji se istinski i s ljubavlju spremao.
Na Vavedenje, 4. decembra 1972. g. uveden je u dužnost privremenog paroha umčarskog u prisustvu arhijerejskog namesnika vračarsko-gročanskog, protojereja-stavrofora Danila Dragićevića, i protojereja Velibora Pavlovića, dotadašnjeg paroha umčarskog, kao i članova Crkvenog odbora umčarske Crkvene opštine. Narod ga je u Umčarima prihvatio i zavoleo. Bilo je milina služiti u punoj crkvi, pogotovu ako se zna da su crkve u okolnim parohijama bile poluprazne. U Umčarima je u to vreme bio jak bogomoljački pokret koji je prosto uticao na to da sveštenik uvek mora da bude na duhovnoj straži, u punoj duhovnoj opremi. Tu je, uz pomoć vernog i crkvi odanog naroda, obnovio i rekonstruisao Hram Uspenja Presvete Bogorodice. Posle tih radova, osvećenje crkve je obavio episkop dr Danilo Krstić, vikarni episkop Njegove Svetosti patrijarha Germana, koji je tom prilikom doneo česticu moštiju Svetog kneza Lazara i položio je u novoizgrađeni Sveti Presto, jer je prethodni bio od drveta i bez moštiju. Do 1976. godine bio je sam, opslužujući Prvu i Drugu umčarsku parohiju. Od 1976. do 5. septembra 1977. godine bio je u Umčarima sa sveštenikom Draganom Pavlovićem koji je, posle njegovog odlaska u Mirijevo, ostao u Umčarima. Sveštenik Dragan Pavlović je sada na službi u Crkvi rođenja Sv. Jovana Krstitelja, na Centralnom groblju, u Beogradu.
Odlukom Njegove Svetosti patrijarha Germana, AEM br. 790 od 30. 8. 1977. g. R. Aksentić je premešten iz Druge umčarske parohije u Mirijevsku parohiju, za privremenog paroha u Hramu Sv. proroka Ilije, i uveden u dužnost 5. 9. 1977. godine u prisustvu arhijerejskog namesnika grada Beograda, protojereja-stavrofora Dušana Katića, protojereja Desimira Nikitovića, dotadašnjeg paroha pri Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu, i predsednika Crkvene opštine Miloša Petrovića. Kao paroh u Mirijevu, diplomirao je na Pravoslavnom Bogoslovskom fakultetu u Beogradu i završio četvrti stepen francuskog jezika na Institutu za strane jezike u Beogradu. Uz veliku pomoć parohijana i uz njegovo svesrdno angažovanje, lađa i oltar crkve su 1984. g. pokriveni bakrom. Zvonik je već bio pokriven bakrom za vreme prote Desimira Nikitovića,1968. Živopisanje crkve započeto je 1984, a završeno je 1994. godine. Živopis je uradio slikar, konzervator i restaurator – đakon Dobrica Kostić, koji je sada starešina Crkve Sv. velikomučenika Georgija, u Smederevu. Od 5. septembra 1977. do 4. jula 1992. godine, prota Aksentić je bio sam na Mirijevskoj parohiji. Od 4. jula. 1992. godine sa njim je prota Miodrag Bašović, a od 18. septembra 1995. i sveštenik Milenko Karan, koji je sada starešina Hrama Sv. velikomučenika Pantelejmona u Mirijevu. Patrijarh Pavle je, na drugi dan Božića, 8. januara 1996. g. odlikovao protojerejskim činom protu R. Aksentića i protu Miodraga Bašovića. Na dan hramovne slave, 2. avgusta 2013. godine, Njegova Svetost patrijarh Srpski Irinej odlikovao ga je pravom nošenja Naprsnog krsta, u Hramu, pred vernicima kojima je punih 35 godina verno i odano služio.
Godine 2007. u Mirijevu je počela sa radom nova crkva Sv. velikomučenika Pantelejmona. U novu crkvu su otišli prota Miodrag Bašović i prota Milenko Karan. Na Drugu parohiju u Mirijevu, dolazi prota Bogoljub Leontijević, paroh umčarski. Na novoformiranu Treću parohiju dolazi, 18. decembra 2012. g. prota Miloš Mićić, paroh pri Hramu Sv. apostola Petra i Pavla, u Kotežu. Sa njima prota Aksentić ima odličnu saradnju


Protojerej-stavrofor Miodrag Bašović

Rođen je 13. jula 1944. godine u selu Brankovići, SO Rogatica. Osmogodišnju školu je završio u mestu rođenja, a Bogosloviju Svetog Save u Beogradu. Rukopoložen je u čin đakona 2. avgusta 1966. g. u Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu, od strane Njegove Svetosti patrijarha Srpskog Gospodina Germana, a u čin sveštenika 8. avgusta 1966. g. u crkvi u Velikoj Drenovi, zadužbini Njegove Svetosti patrijarha Germana. Službovao je u Ripnju kod Beograda od 1966. do 1969. godine, i zatim u Malom Požarevcu od 1969. do 1975. g. Potom biva postavljen za službenika Upravnog odbora Patrijaršije i na toj dužnosti ostaje do 1980. godine. Nakon toga prelazi u Crkvenu opštinu grada Beograda i tu ostaje do 5. marta 1990. godine. Iste godine postavljen je za paroha kaluđeričkog pri Hramu Sv. apostola Petra i Pavla u Vinči. Na toj parohiji ostaje do 14. jula 1992. g. kada postaje paroh novoosnovane Druge parohije u Mirijevu, sa svim pravima i dužnostima. Inače, u Mirijevu, u stanu Crkvene opštine mirijevske, stanuje od 1975. godine.
Kao paroh Druge parohije u Mirijevu, stekao je veliki broj prijatelja i poštovalaca. Njegova Svetost patrijarh Pavle poverava mu izgradnju novog hrama Sv. velikomučenika Pantelejmona u Mirijevu. Idući od vrata do vrata, od nadleštva do nadleštva, uspeo je da dobije sve potrebne dozvole, kako za izgradnju Hrama, tako i za parohijski dom. To nije bilo nimalo jednostavno i lako, ali on je bio veoma uporan i sve je to radio sa izuzetnom ljubavlju.
Crkva Sv. velikomučenika Pantelejmona počela je sa radom 2007. godine. Miodrag Bašević je postavljen za starešinu Hrama, gde nastavlja predano i vredno da radi za dobro Crkve. Za te zasluge Crkva ga je odlikovala najvećim odlikovanjem koje sveštenik može dobiti, a to je pravo na nošenje Naprsnog krsta, koji je on ponosno i s ljubavlju nosio. Upokojio se dana 15. avgusta 2013. g. u svojoj 69. godini. Sv. liturgija za upokojene služena je 16. avgusta u Hramu Sv. velikomučenika Pantelejmona, sa početkom u 10, a opelo u 11:30 sati. Sahrana je obavljena u 12:30 na groblju u Mirijevu, za čije se održavanje i uređenje i on svesrdno zalagao dok je bio paroh Duge parohije pri Hramu Sv. proroka Ilije. U samom hramu, posle opela, od pokojnog prote oprostio se episkop lipljanski Jovan Ćulibrk, vikarni episkop Njegove Svetosti patrijarha Irineja. Istakavši zasluge prote Baševića za našu veru i Crkvu, a naročito one oko podizanja ovog hrama, od pokojnika se u crkvi oprostio i prota Ratko Aksentić: ,,U veri, nadi, ljubavi, čistoti i u svešteničkom dostojanstvu čestito si poživeo, dostojan da te svagda pominjemo. Zato neka prevečni Bog, kome si verno služio, udostoji tvoju dušu da bude u mestu svetlom i radosnom gde pravednici pokoj nalaze i da na Hristovom sudu dobiješ oproštaj i veliku milost.“ Na grobu se dirljivim rečima od prote oprostio i protojerej-stavrofor, paroh vinčanski, Dragan Stanišić koji je protu Miodraga Bašovića svojski primio i omogućio mu da služi i da se uključi u život Crkve.




Protojerej Milenko Karan

Rođen je u Hrbljinama, opština Glamoč, 28. marta 1962. godine, od oca Vida i majke Bose rođ. Pivač. Osnovnu školu je završio u selu Blagaju kod Kupresa, a bogosloviju u Manastiru Krki 1983. godine. Rukopoložen je u čin đakona od blaženopočivšeg mitropolita Vladislava, 21. jula 1985. g. u Ustikolini kod Foče, a 21. septembra 1985. u čin prezvitera u Manastiru Mileševi. Godine 1985, dvadeset petog septembra, postavljen je na Drugu parohiju u Nevesinju, gde ostaje na dužnosti sve do februara 1993. kada, po odluci Episkopa zahumsko-hercegovačkog Atanasija, prelazi u Beograd zbog neophodnog lečenja i školovanja sina Dušana.
U Beogradu biva primljen od Njegove Svetosti patrijarha Pavla i postavljen na Treću parohiju, u Manastir Rakovicu, gde ostaje do 10. januara 1995. godine. Po odluci Njegove Svetosti, AEM br. 13 od 10. januara 1995. postavljen je pri Crkvi Sv. Cara Lazara, na Bulbuderu. Na toj parohiji ostaje kratko jer se, 7. marta 1995. g. na poziv vladike Atanasija vraća u Nevesinje, da bi tamo u ratnim prilikama pomagao narodu i sveštenstvu. U Hercegovini ostaje sve do postavljenja na novoformiranu Treću parohiju pri Hramu Svetog Proroka Ilije u Mirijevu.
Uvođenje Milenka Karana u dužnost paroha Treće parohije pri Hramu Sv. Proroka Ilije izvršio je arhijerejski namesnik, protojerej Milan Radovanović, 10. oktobra 1995. godine. U toku septembra 2007. g. sveštenici pri Hramu Svetog Proroka Ilije formirali su, pored postojeće tri, još jednu, Četvrtu parohiju. Dve parohije bi bile pri Hramu Svetog Ilije, a druge dve pri novom Hramu Sv. Velikomučenika Pantelejmona. Spiskovi ulica sa brojem domova dostavljeni su, preko Arhijerejskog namesnika vračarsko-gročanskog, Eparhijskom upravnom odboru. Odlukom AEM br. 10265/2007 od 10. oktobra razrešen je od opsluživanja Druge parohije u Mirijevu protojerej Miodag Bašović, a nadalje mu se poverava starešinstvo pri novoj crkvi Sv. velikomučenika Pantelejmona. Ubrzo je prota Miodrag Bašović razrešen i starešinske dužnosti. Za starešinu Crkve postavljen je prota Milenko Karan.
Zajedno sa bratstvom koje služi u Hramu Sv. velikomučenika Pantelejmona trudi se da crkveni i verski život unapređuje i da se radovi na crkvi privode kraju. U poslednjih nekoliko godina sređena je unutrašnjost crkve: urađene su električne instalacije, crkva je omalterisana, postavljeno je podno grejanje, a pod je popločan granitnim pločama. Uređen je i parking prostor. Ikonostas se radi, i u planu je da oko Vaskrsa 2014. g. bude postavljen. Sve to svedoči o agilnosti i umešnosti sveštenstva tog Hrama, ali svakako i o aktivnosti starešine Hrama - protojereja Milenka Karana. Majka Crkva u Mirijevu, Hram Sv. proroka Ilije izuzetno se raduje svakom napretku kćerke Crkve Sv. velikomučenika Pantelejmona.


Protojerej Bogoljub Leontijević

Rođen je 08. februara 1965. godine u Pričeviću kod Valjeva, od oca Radenka i majke Živke rođ. Vasić. Ovo malo selo dalo je i daje dosta poslenika na njivi Gospodnjoj. Ime je dobio po pokojnom stricu Bogoljubu koji je, kao svršeni učenik Prizrenske bogoslovije, na studijama teologije u Beogradu tragično nastradao. Sestra pokojnog mu strica Bogoljuba, Olimpijada, danas je monahinja u manastiru Rajinovac kod Grocke, a drugi stric mu je penzionisani sveštenik, otac Dragomir. Svi oni potiču iz bogomoljačke porodice Leontijević iz Pričevića.
Osnovnu školu je završio u svom rodnom selu, a Bogosloviju Svetog Save u Beogradu 1987. Rukopoložen je za đakona u Crkvi Ružici na Kalemegdanu na dan Svete Petke, 27. oktobra, a za sveštenika sutradan, u nedelju 28. oktobra 1990. godine. U manastiru Rakovici rukopoloženje je obavio mitropolit zagrebačko-ljubljanski Jovan, koji je zamenjivao bolesnog patrijarha Germana. U novembru 1990. g. postavljen je za paroha pudaračko-kamendolskog pri Hramu Uspenja Presvete Bogorodice, u Umčarima. Na toj parohiji je ostao punih 17 godina. U Umčarima je uz veliku pomoć i podršku vernika sazidao parohijski dom od 140 kvadrata. Završio je freskopisanje Hrama koje je pre njega započeo prota Dragan Pavlović. Crkvenu portu je sredio i ukrasio fontanom i raznim ukrasnim cvećem. Inventivan i vrlo predan poslu kojeg se prihvatio, učinio je crkvenu portu vrlo prijatnim mestom.
Odlukom Njegove Svetosti patrijarha Pavla, AEM br. 1255 od 8. 10. 2007. g. uveden je u dužnost paroha Druge mirijevske parohije, pri Hramu Sv. proroka Ilije, u Mirijevu. U najvećoj meri njegovom zaslugom, porta Crkve Sv. proroka Ilije jedna je od najlepših porti. Dosta se potrudio i oko sređivanja Hrama dajući sugestije kako i na koji način treba nešto uraditi da bi efekti toga rada bili što lepši i impresivniji. U ovoj 2014. godini nameravamo da uradimo novu ogradu oko porte sa reprezentativnim kapijama pri čemu očekujemo da njegova inventivnost dođe do izražaja.


Protojerej Miloš Mićić

Rođen je 21. marta 1959. godine u Bosanskom Šancu. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a bogosloviju u Sremskim Karlovcima 1979. godine.
Rukopoložen je za đakona u manastiru Gomirju, a za sveštenika 1. novembra 1981. godine u Sabornoj crkvi Svetog Nikole u Karlovcu, od Episkopa gornjokarlovačkog Simeona Zlokovića. Prva parohija mu je bila u Glini, Eparhija gornjokarlovačka. Godine 1989. obnavlja Hram Vaskrsenja Gospodnjeg, u Majskim Poljanama. Sledeće, 1990. g. obnavlja Hram Svetog arhangela Mihaila u Donjem Selištu, a 1991. Hram Svetog proroka Ilije u Vlahoviću. Posle ratnih zbivanja u Hrvatskoj, prilikom raspada Jugoslavije, bio je prinuđen da, kao i ostali prognani narod, napusti Glinu i dođe u Srbiju.
U Nišku eparhiju primljen je 1995. i bio postavljen za Šestog paroha pri Sabornoj crkvi u Leskovcu. Već 2001. g. osnovao je Inicijativni odbor za gradnju Hrama Svetog Simeona Miritočivog, u naselju Dubočica. Tu je ostao do 2002. kada prelazi u Arhiepiskopiju beogradsko-karlovačku i biva postavljen za paroha u selu Zuce. U Zucu je osvećena crkva i parohijski dom koji je otac Miloš dovršio 2002. godine.
Protonamesničkim činom odlikovan je u Sabornoj crkvi u Beogradu, na dan slave Njegove Svetosti patrijarha Pavla, Lazarevu Subotu 2007. godine. Iz Zuca 2007. godine prelazi u Krnjaču.
U novoosnovanoj parohiji u Kotežu podiže novi hram posvećen Svetim apostolima Petru i Pavlu, koji je ozidan 2009. godine, uz prateće objekte: paraklis Svetog Vladike Nikolaja u kom se bogoslužilo dok se crkva gradila, sala za narod i kancelarija. Protojerejski čin je dobio 2008. g. na temeljima novog hrama u Kotežu. Patrijarh Irinej osvetio je parohijski dom (sala za narod) 2010. g. prilikom ispovesti sveštenstva vračarsko-gročanskog namesništva. Prota Miloš Mićić je u novoj parohiji u Kotežu organizovao crkveni život tako što je stvorio jednu živu molitvenu zajednicu. Iz Koteža, decembra 2012. g. prota prelazi u Hram Sv. Proroka Ilije u Mirijevu. Mnogi bivši protini parohijani iz Koteža, koji su se duhovno vezali za svog protu, dolaze u Mirijevo na službu Božiju, iskreno žaleći što je od njih otišao, imajući samo reči hvale za svoga protu.
 

 

Jerej Borislav Petrić


Rođen je 16. novembra 1981. godine u Krupnju, od oca Milenka i majke Vesne, rođ. Nedeljković. Osnovnu školu i Gimnaziju završio je sa Vukovom diplomom u Krupnju, a potom upisao studije na Bogoslovskom fakultetu U Beogradu, na kome diplomira 2006. godine .
Potom na poziv Episkopa zapadno-američkog G. Maksima provodi nekoliko meseci u Kaliforniji, radi obavljanja poverenih mu crkvenih poslova, a po povratku prima dužnost katihete u osnovnoj školi „Mihajlo Petrović Alas“ i školi za decu oštećenu sluhom „Stefan Dečanski“.
Oktobra 2008. godine Sveti Arhijerejski Sinod SPC ga postavlja za službenika Kancelarije Sinoda, da bi posle položenog stručnog ispita za stalne crkveno-administrativne službenike bio imenovan za referenta za crkvenu prosvetu, gde će raditi narednih šest godina na poslovima unapređenja života i rada srpskih pravoslavnih bogoslovija i bogoslovskih fakulteta.
Na praznik Sv. Nikolaja Arhiepiskopa Mirlikijskog čudotvorca, 19. decembra 2009. godine rukopoložen je u sveštenoslužiteljski đakonski čin, od strane Mitropolita crnogorsko-primorskog G. Amfilohija, tadašnjeg mjestobljustitelja trona srpskog Patrijarha, i istovremeno postavljen za đakona pri Hramu Sv. velikomučenika Pantelejmona u Mirijevu.

Njegova Svetost, Patrijarh srpski G. Irinej rukopolaže ga u čin sveštenika na praznika Blagovesti, 7. aprila 2014. godine, i 1. maja 2014. godine, odlukom AEM br. postavlja ga za paroha prve parohije pri Hramu Sv. proroka Ilije u Mirijevu.
Jerej Borislav je završio i post diplomske studije međunarodnih odnosa, kao i studije inovacije znanja za verske zajednice u Srbiji, a trenutno je na drugoj godini doktorskih studija na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu u Beogradu.
 



RUKOPOLOŽENJA U CRKVI SVETOG ILIJE



U crkvi Sv. proroka Ilije obavljena su sledeća rukopoloženja koja su nam poznata:

  • 2. 8. 1966. g. prota Miodrag Bašović rukopoložen je u čin đakona, a u čin sveštenika 8. 8. 1966. u Velikoj Drenovi, zadužbini Njegove Svetosti patrijarha Germana, koji ga je rukopoložio kako u đakona tako i u čin sveštenika;

  • 2. 8. 1987. g. đakon Milan Vilenica (sadašnji paroh u Žarkovu) rukopoložen je u čin sveštenika. Rukopoloženje je obavio episkop istočnoamerički Mitrofan Kodić;

  • 11. 1. 1998. g. rukopoložen je u čin đakona Saša Aksentić, sin prote Ratka Aksentića. Rukopoloženje je obavio Njegova Svetost patrijarh Srpski Pavle;

  • 19. 7. 2008. g. na Sv. Sisoja Velikog rukopoložen je đakon Milan Marić u čin sveštenika (sada sveštenik u hramu Sv. Jovana Vladimira u Beogradu). Rukopoloženje je obavio mitropolit Amfilohije. Tom prilikom mitropolit Amfilohije odlikuje protu Bogoljuba Leontijevića u čin protojereja i krštava malu Kseniju, ćerkicu sveštenika Dejana Antića, paroha kaluđeričkog.
     

Poseta Patrijarha Pavla


CRKVENI HOR

Pevačko društvo pri Hramu Sv. proroka Ilije osnovano je 1931. g. za vreme sveštenika Velimira Isakovića, a u septembru mesecu 1997. g. počinje sa radom novoosnovani Hor Sv. proroka Ilije. Dirigent je gospodin Vojislav Despotović koga je naročito preporučio profesor dr Dimitrije Stefanović. Crkveni hor je svojim lepim i skladnim pojanjem ulepšavao službu Božiju. Probe su održavane u crkvenoj sali. Broj članova hora se vremenom povećavao i smanjivao. Učestvovali su u mnogim proslavama i svečanostima. Imena onih koji su u raznim vremenskim periodima od 1997. do 2010. g. učestvovali u horu naše crkve su: Radmila Milošević, Ljubica Sigulinski, Bojana Pajić, Teodora Vasiljević, Gordana Marinković, Ljubica Davidović, Olivera Opačić, Jasmina Cvetković, Marija Krstić, Jasmina Ristić, Nevenka Stević, Božica Putnik, Ljiljana Aleksić, Nataša Milenković, Borisavka Cvejić, Draginja Cvejić, Mara Dobrijević, Jelena Bulić, Dragiša Milošević, Dejan Bojanić, Vladimir Krstić, Srđan Stanić, Nemanja Armuš, Marko Simić, Miloš Davidović, Slobodan Kotur, Žarko Dimić, Vojislav Ćirković, Anđelko Utješanović, Nenad Krstić, Željko Glumac, Zoran Petrović, Marija Đikić, Izabela Jovanović, Magdalena Marinković, Jelena Despotović, Milanka Babić, Branka Ljubičanović, Ljiljana Volf, Katarina Pejević, Snežana Nikačević, Irena (Ruskinja), Katarina Vasić... Pored dirigenta Vojislava Despotovića, u jednom periodu horom je dirigovala i Bratislava Barac.

 

Crkveni hor

 


 

NOVA MIRIJEVSKA CRKVA POSVEĆENA SVETOM PANTELEJMONU
 

U sali Hrama Sv. proroka Ilije, 13. juna 2000. godine, održana je prva sednica Odbora za izgradnju nove crkve u Mirijevu. Članovi odbora bili su: Vučeta Mandić, predsednik SO Zvezdara, Petar Moravac, predsednik IO Zvezdara, direktor preduzeća „Beograd put“, Petar Živanović iz Skupštine Grada, Milutin Stoiljković, bivši direktor Katastra, Janko Knežević, Goran Babić, prota Miodrag Bašović, prota Ratko Aksentić i sveštenik Milenko Karan.
Od strane nadležnih urbanista za izgradnju crkve najpre je bila ponuđena lokacija između Pošte i starog „C marketa“, (sada „Maksi“), na površini od 32 ara. Gospođa Jelena Stojanović, iz Zavoda za urbanizam, sa grupom urbanista kojoj je stavljeno u zadatak da izvrši izmene i dopune Generalnog urbanističkog plana, za Mirijevo, ubeđivala je protu Ratka Aksentića kako je to mesto veoma dobro za crkvu, navodeći da će biti urađen Mirijevski bulevar kojim će ići i tramvajske šine i da će tramvaj imati okretnicu kod planirane crkve. Pokazivala je i skice po kojima bi se crkva videla čak od Rospi Ćuprije. Prota Ratko je molio da se za novu crkvu dodeli plac (sadašnji) od 65 ari, koji se nalazi u blizini tada planiranog Doma zdravlja i već izgrađene pijace. Ukazivao je na činjenicu da je ponuđeni plac vazdušnom linijom udaljen od stare crkve Sv. proroka Ilije oko 200 metara, i da bi stanovnici celog gornjeg dela naselja ostali bez crkve. Zato je uporno molio i insistirao da gospođa Jelena, u svojim izmenama i dopunama urbanističkog plana, za crkvu predvidi plac koji je on odabrao. Gospođa Jelena mu je rekla da je na placu za koji se on zalaže predviđeno obdanište i pokazala mu to na Planu. Prota ju je molio da izvrši dislokaciju obdaništa, a da Crkvi ustupi taj plac. Zahvaljujući njenoj dobroti i razumevanju, na čemu joj se od srca zahvaljujemo, ona je izvršila dislokaciju obdaništa iznad Doma zdravlja, a nama Planom predvidela taj plac. To je usvojeno i od strane gradske Skupštine. Zaista, to je jedan vrlo lep plac na kome se danas uzdiže velelepni Hram Sv. velikomučenika Pantelejmona, na opštu radost svih žitelja Mirijeva. Šesnaestog avgusta 2001. g. parcela za gradnju crkve uvedena je u posed Crkve.


Dozvola za gradnju novog hrama u Mirijevu dobijena je krajem avgusta 2002. godine. Projektant crkve je inž. arh. Milan Tomić.
Temelji Novog hrama u Mirijevu osveštani su devetog jula 2005. godine. Na praznik cara Konstantina i carice Jelene, trećeg juna 2006. g. osvećeno je šest krstova za novi hram, što je bio prilog gospodina Stanoja Ljubičanovića, koji je tom prilikom dobio gramatu zahvalnosti od Njegove Svetosti patrijarha Pavla.
Gospodin Janko Knežević je dao sve potrebno gvožđe za izgradnju crkve. Goran Babić darovao je ulazna vrata za zapadnu i severnu stranu hrama. Miroslav Galonja darivao je srednje zvono, a malo zvono je dar prote Miodraga Bašovića.


Trideset prvog decembra 2006. g. crkva je pokrivena bakarnim pokrivačem, u najvećoj meri zaslugom Ministarstva vera i njenog ministra Milana Radulovića.
 


 

ZAVETNI DANI I OSTALA SVEČANA OKUPLJANJA




Pošto je krsna slava jedno od glavnih obeležja našeg naroda, pre nego što ćemo bilo šta reći o zavetnim danima sela Mirijeva, rećićemo nešto o proslavi krsne slave. U Mirijevu su najviše zastupljene slave Sv. Nikola i Sv. Arhangel Mihailo.

Nekada su za svoju krsnu slavu same domaćice pravile slavski kolač i trudile se da ga što bolje i lepše ukrase. U tome su se prosto nadmetale. Danas većina nabavlja kolače u pekarama. Ostali su još poneki koji u posebnim šarenim torbama, specijalno napravljenim za tu namenu, kolač uvijen u beli tkani peškir donose u crkvu na osvećenje. To zaista vrlo lepo i dostojanstveno izgleda. Selo Mirijevo ima dve zavetine: Sv. Spiridona Čudotvorca koji se slavi 25/12 decembra i Deveti ponedeljak od Božića. Pored ove dve zavetine slavi i seosku slavu Spasovdan kada se litija nosila kroz polja. Sv. Spiridona slave kao uspomenu na dan kada je posle molitve ,,bogomolje“ prestala neka teška bolest u selu, koja je satirala narod, a deveti ponedeljak ili ,,Goveđa slava“, kako taj praznik ovde zovu, je slava za zdravlje i napredak stoke. U oba ova dana, izabrani (prijavljeni domaćin iz prošle godine) donosi kolač u crkvu, sveću, žito i vino. U crkvu dolaze ljudi, prisustvuju Sv. liturgiji, pa pošto seku kolač u crkvi, idu kućama i čekaju goste iz susednih sela, koji celoga dana gostuju. Međutim, u današnje vreme, ovi zavetni dani se obeležavaju samo u crkvi, a nema tih gostiju da dolaze u goste Mirijevcima kao nekada.

O Spasovdanu, seoskoj slavi posle Sv. liturgije, nosila se litija kroz selo. I toga dana domaćin donosi u crkvu kolač, sveću, žito i vino. Posle toga se litija nosila kroz selo i to ovim putem: od crkve kroz selo na Slanački put do njive Božidara Mitrovića, odatle istočno na imanje Dimitrija Nikolića (Krezića) i Matića imanje u Orlovici, a odande putem na selo pored ciganskih kuća i imanja Sretena B. Nikolića (Tarandžija) pa preko Mirijevskog potoka na trešnju pomenutog Dimitrija Nikolića, a odatle putem pored bratstva Marića do crkve. Na ovom obilasku postojala su tri zapisa: Slanački put, Orlovica i trešnjar Dimitrija Nikolića.

Ranije se nosila litija i u pravcu ,,Bajdine“ ali je to izobičajeno. Komunističke vlasti su 1949. god. među mnogim zabranama po pitanju vere zabranili i nošenje litije kroz polje. Kada je došlo do nacionalnog buđenja našeg naroda 1989. godine, u mnogim mestima je litija ponovo nošena kroz polja, pa i u susednim selima: Višnjici, Velikom Selu, Vinči i drugim. U Mirijevu tada nije nošena litija kroz polje jer su prilikom gradnje stambenih zgrada uništeni zapisi, a novi nisu oformljeni. Zbog toga se i danas Spasovdanska litija u Mirijevu obavlja u krugu crkvene porte. Koleno priklonjene molitve za dobro podneblje i za polja čitaju se klečeći ispred zapisa, stabla oraha pored crkve. Svake godine novi domaćin donosi kolač u crkvu. U crkvenoj sali se sprema ručak. Nekada sam domaćin snosi troškove ručka, a nekada se to reši tako što se svi troškovi podele na broj učesnika. Taj običaj se zove ,,revena“. Bogojavljenje se do Drugog svetskog rata proslavljalo tako što se posle Svete liturgije krene u litiji na česmu ispred škole (sada stara mesna zajednica) i tu se obavljalo veliko osvećenje vode. Posle Drugog svetskog rata osvećenje vode se obavlja u krugu crkvene porte.
 


 

IZGRADNJA VIŠESPRATNICA U MIRIJEVU




Sudbina naselja u blizini velikih gradova bila je i ostala da u jednom momentu dolaze pod udar širenja grada i da se vremenom ta naselja utapaju u gradske sredine. Te promene su vrlo bolne i dramatične za žitelje tih mesta. Ta sudbina nije mimoišla ni Mirijevo, koje je do tog vremena bilo selo i živelo svoj uobičajeni način življenja. Mada su i sami žitelji Mirijeva prepričavali sećanja svojih starijih kako su terali svinje u žir u blizini današnjeg Pravnog fakulteta u Beogradu, o tome su pričali bez ikakvog uzbuđenja, kao o nečemu što je normalno, ali kad je grad zakucao na vrata ovog mirnog sela, stanje je bilo drugačije.
Sva zemlja u Mirijevu je najpre nacionalizovana i vlasnici te zemlje postaju samo korisnici, a pravi vlasnik je postala država Srbija. Mirijevo je do ranih 1970-ih bilo zasebno selo, van urbane zone Beograda. U tom vremenu je podeljeno 50 placeva u „proleter“ naselju radnicima obuće „Proleter“. Visoka gradnja počela je 1976. i trajala i tokom 1980-ih godina. Tada je, za izgradnju naselja, meštanima uzeto preko 260 hektara zemlje, a do danas ukupno oko 700 hektara. Prva višespratnica izgrađena je u Petrarkinoj ulici.
Za oduzeto zemljište meštani su dobijali „pravičnu nadoknadu“ , ali ona nije bila ni približna onoj koju bi dobili u slobodnoj prodaji. Na svakom koraku se osećalo nezadovoljstvo. Meštani su se podelili među sobom. Više nisu imali poverenja jedni u druge. Pojedinci su pokušavali da preko nekih veza dođu do veće cene za svoje zemljište. Sve u svemu, vladalo je veliko nezadovoljstvo. Mirijevo je pretvoreno u veliko gradilište. Sredstva javnog informisanja javljaju da je Mirijevo najveće gradilište u Evropi. I zaista, ono je bilo prekriveno mnogobrojnim kranovima. Građevinska firma „Hidrotehnika“ dominira, ali i druge firme su uključene u posao izgradnje. Do tada jedno mirno selo, sa predivnim baštama, vinogradima i voćnjacima, biva pretvoreno u gradilište. Bilo je slučajeva kada su buldožerima rušili voće u punom rodu. Sveštenik, videvši to, upitao je buldožeristu zašto nije dozvoljeno da se to voće obere, a on mu je nabusito odgovorio da je sve to plaćeno vlasnicima. „Ali grehota je da se tako nešto čini“, produžio je sveštenik uz konstataciju da nije taj buldožerista kriv, već su krivi oni koji su mu to naredili, tj. vlast koja je uzela vrlo plodno zemljište za gradnju stanova, dok veliki broj straćara i neuglednih kuća po Beogradu opstaju. Meštani su bili ljuti na sve.
Zaista, nije lako kad se mora ostati bez zemljišta koje je godinama sticano, pogotovu ako se zna da je u mentalitetu našeg naroda, pa dakle i naroda u Mirijevu, shvatanje da zemlje nikad nije dosta. Naši ljudi su se na selu odricali i onog najosnovnijeg za život da bi mogli kupiti neku parcelu. Svakoj kupovini su pristupali s velikom radošću. Živeli su u kućama sa najosnovnijim pokućstvom, ali su zemlju kupovali.

 

Svedoci svih tih zbivanja bili su Crkva Sv. proroka Ilije i njen sveštenik Ratko Aksentić.

Pošto se na području Mirijeva grade višespratnice, sveštenik uzima sebi u zadatak da sve te novopridošle ljude poseti, da ih obavesti da u Mirijevu postoji naša crkva i da uspostavi kontakt sa njima. Blaženopočivši patrijarh German je tada rekao svešteniku:

„Oče, prošla su vremena kad je vernik tražio sveštenika, sada je vreme da sveštenik traži vernika“.

Sveštenik je tada započeo misionarski rad koji nimalo nije bio lak. Išao je od stana do stana, i to u vreme kada je procenio da najmanje smeta i remeti život tih ljudi. Imalo je mesta gde su ga sa velikom radošću dočekali i bili srećni što sada, imajući svoj dom, imaju i svoju crkvu sa kojom preko sveštenika uspostavljaju kontakt. Prijavljuju se za svećenje vodice pred slavu i Vaskrs, ali bilo je i onih koji bi, otvorivši vrata i videvši sveštenika, uputili gomile psovki i ružnih reči na račun sveštenika.

Takvi zatvaraju vrata i ne dozvoljavaju svešteniku da bilo šta kaže. Negde sveštenik uspe da im kaže da je sve to ružno što su rekli bespotrebno i da ima mnogo boljih i kulturnijih reči kojima se sve to može reći. Nailazio je sveštenik i na stare duše vaspitane u duhu naše vere koje su ga sa radošću prihvatale i za svoju krsnu slavu ga pozivale da im sveti vodicu i reže kolač.

Međutim, kad bi sveštenik došao kod nekoga zbog slave, dešavalo se da bi vrata otvorio neko mlađi i kad bi mu sveštenik objasnio da mu je baka rekla da dođe, on bi nabusito odgovorio: „Ona nema ništa sa tim, ne treba!“ No ipak, iz dana u dan počeli su u crkvu da dolaze i ti novopridošli stanovnici Mirijeva.
Broj krštenih duša se povećavao, kao i onih koji su se ispovedali, pričešćivali i na bogosluženja dolazili. Za slave su u crkvu donosili kolač i žito. Tu je za sveštenika nastao problem. Starosedeoci, ljuti na svakoga zbog svega što im se dešavalo, nerado gledaju na pridošlice u crkvi. Dolazi čak i do rasprava: „Sve ste nam uzeli, pa hoćete i crkvu“.

Sveštenik je pokušavao da objasni da ovi ljudi nisu krivi za njihove nevolje i da crkva pripada svima onima koji u nju ulaze i Bogu se mole: „Ti ljudi bi više voleli da su dobili stanove na Dedinju ili nekom urbanom delu grada. Oni će zajedno sa vama nastaviti da održavaju i unapređuju crkvu svoju.“ Na neljubazi doček pridošli stanovnici su reagovali tako što su se ružno izražavali o stanovnicima Starog Mirijeva nazivajući ih pogrdno „bugaraši i bogatuni“. Sveštenik je njima pokušao objasniti da oni nisu bogati od juče: “Njihovi dedovi i pradedovi su bili jedini snabdevači Beograda voćem, povrćem, mlekom, mlečnim proizvodima i dr.

Oni su tada kupovali zemlju i dukate, a živeli u vrlo skromnim kućama. Sada, njihovi potomci od toga zidaju velelepne kuće i prilagođavaju se novonastalim okolnostima“. Da bi se izbegla ova mučna situacija, sveštenik je pribegao jednom načinu koji je onemogućio da se zajedno nađu bar na slavama u crkvi. Kada je svetio vodicu za slavu u novom naselju on im je govorio da je najbolje vreme da donesu kolač i žito u crkvu od 05 do 7:30 ili od 10:30 do11:30 časova. Kada su brojnije slave, onda i od 04:00 do 7:30 i u 10:30-12:00 časova, a starosedeocima je govorio da dođu u 08:00 sati na Sv. liturgiju posle koje on njima obavi osvećenje kolača i žita do 10:30 časova. Ovim je izbegnut susret ove dve nepomirljive grupe. Međutim kako je vreme prolazilo počeli su da se navikavaju jedni na druge, pa je sada kudikamo bolja i zdravija situacija. Sada se međusobno poštuju, uvažavaju i zajednički učestvuju u unapređenju svoje vere i crkve. Crkva i njeni sveštenici su koheziona snaga koja ih ujedinjuje i približava jedne drugima.
 


 

ŠKOLA U MIRIJEVU

Prva škola je počela sa radom 1833.godine, te je u okolini Beograda ona i najstarija škola . Od nje je jedino starija "OŠ Kralja Petra prvog" (bivša OŠ Braća Ribar), koja je u isto vreme i najstarija skola u Srbiji.

Pre nego sto bude reči o prvim školama u Mirijevu i njihovim učiteljima treba da se ukratko upoznamo sa čuvenim pedagoškim radnikom čije je poreklo iz Mirijeva.

Rođen je 17. aprila 1741. g. u Sremskoj Kamenici. Bio je filozof- racionalista, pedagog i reformator srpskog i rumunskog školstva u Habzburškom carstvu, a zatim i u Rusiji. Janković je rođen u imućnoj srpskoj porodici, poreklom iz sela Mirijeva u okolini Beograda. Školovao se prvo u rodnoj Kamenici (Trivijalna škola), zatim u Karlovcima (Latinska škola), a filozofiju je završio u Beču kod Jozefa fon Zonenfelsa, profesora političkih nauka i teoretičara racionalističke filozofije.

Teodor Mirijevski

Teodor Jankovic-Mirijevski

U osamnaestom veku, dobu racionalizma, došlo je do procvata građanske svesti. U celoj Evropi se otvaraju državne škole, sa novim metodama rada, u koje su se mogla upisati sva deca, bez obzira na njihovu klasnu pripadnost. U to vreme, na području Vojvodine postoji oko 270 škola, ali u nezavidnom položaju. U takvom kontekstu odvija se i Jankovićeva reformatorska aktivnost. Odlukom Ilirske dvorske deputacije 1773. god. Teodor Janković postao je direktor srpskih i rumunskih škola u Banatu. Godine 1776. pohađao je Felbigerov tečaj, preveo njegov normativ i po njegovim principima organizovao tečajeve. Iste godine, njegovom zaslugom donet je Školski ustav za pravoslavne škole, čime je reformisano srpsko i rumunsko školstvo u Banatu, a koji će sledeće godine postati uzor za sve srpske i rumunske škole u Ugarskoj. Rumunski saradnik mu je bio Mihaj Rošu. Ovaj školski ustav bio je prvi zakon napisan srpskim narodnim jezikom. Njime su škole stavljene pod državni nadzor, propisana je starosna dob dece koja moraju pohađati školu, režim nastave i program, kvalifikacije učitelja i njegovo postupanje prema učenicima.

U svojim aktivnostima, Janković je imao razumevanje i podršku carice Marije Terezije. Svoj rad nastavlja u Temišvaru. Bio je lični sekretar temišvarskog episkopa, prosvetitelja Petra Petrovića. Piše knjige: Priručnik za učitelje, Prvu srpsku čitanku i Ćirilični bukvar. Za svoj rad dobija plemićku titulu od austrijske države. Godine 1781. Napisao je referendum Bečkom dvoru o srpskom jeziku i pismu; protivio se latinizaciji srpskih knjiga. Sledeće godine odlazi u Rusiju. Janković se u Ruskoj prestonici Sankt Petersburgu (Petrogradu) našao po pozivu carice Katarine Druge. Dobija nasledno plemstvo i spahiluk Nork u Mogiljevskoj guberniji u Belorusiji. Sada plemić, Janković svom prezimenu dodaje „Mirijevski“, po mestu porekla svoje porodice. Mirijevski će se i u Rusiji baviti reformom osnovnih škola. Carica ga 1783. god. postavlja za direktora osnovnih škola u Petrogradskoj guberniji. Njegovom zaslugom je osnovan Zavod za spremanje učitelja, a on postaje njegov upravnik . Kasnije, Zavod prerasta u Učiteljsku seminariju i u Pedagoški institut 1804. godine. Mirijevski je učestvovao u nastanku Ustava narodnih škola 1786. godine. Osnovao je prvo Ministarstvo prosvete, a zahvaljujući svome radu postao je član Ruske akademije nauka. Umro je u Petrogradu 3. juna 1814. godine, a sahranjen je kod crkve Aleksandra Nevskog.

 

Na prvoj slici sleva je školska zgrada koja je podignuta 1901.godine dok na drugoj je uciteljica Darinka Pejićeva sa učenicima. Ona je vodila III razred sa 12 ucenika i to sve dečaka u svoje vreme sluzbe 1888-1889godine. Te davne 1888. je i slikana sa svojim razredom, sto po mišljenju višeg kustosa Pedagoskog muzeja u Beogradu Radanke Janković čini najstariju sliku jednog razreda osnovne škole na teritoriji Beograda a mozda i Srbije. Inače sliku je snimio kraljevski, Srpski dvorski fotograf Nikola Lekić iz Beograda.

Prvi učitelj je bio Gligorije Nestorović. Od 1833 do 1851.godine rad te škole je bio povremen iz nekoliko razloga:  nedovoljan broj učenika, nedostatak školske zgrade, (škole tog vremena nisu namenski građene vec se nastava odvijala u kući imućnijih seljaka) . Tek posle 1851.godine u Mirijevu je škola stalno radila.    Ukupno  Mirijevo je imalo 9 školskih zgrada od toga od toga danas 8, jedna zgrada je srušena1910.godine. Danas se nastava odvija u 3 škole: OŠ Despot Stefan Lazarević,  OŠ Pavle Savić, VII beogradska gimnazija.


ZNAČAJNE LIČNOSTI MIRIJEVA

Momčilo Moma Dimić (Beograd, Mirijevo 28.februar 1944 — Beograd 8. jun 2008), srpski književnik, pesnik, prevodilac, romansijer, putopisac, esejista, dramski pisac, filmski scenarista, dugogodišnji umetnički direktor Beogradskih međunarodnih susreta pisaca i član Udruženja književnika Srbije. Rođeni Mirijevac, na beogradskom Filozofskom fakultetu diplomirao je čuvene 1968, u vreme studentskih protesta. Još 1966. g. je napisao je svoj najčuveniji roman, „Živeo život Tola Manojlović“, pretočen u dramu koja je dve godine kasnije igrana i u Londonu, a potom je snimljen i TV film. Drama je u beogradskom Ateljeu 212 imala preko 400 predstava, sa Petrom Kraljem u glavnoj ulozi. Putovao je širom sveta (pominje se da je posetio 250 svetskih gradova) i sprijateljio se sa brojnim poznatim piscima: Ferenc Juhas, Tomas Transtremer, Vladimir Vojnovič, Bulat Okudžava, Eduard Limonov, Antonio Porpeta i drugima. Umro je posle kraće i teške bolesti i sahranjen u rodnom Mirijevu, o kojem je jednom prilikom rekao da „nije lošije od ne-znam-kakvih metropola”. Na Mominoj sahrani, pored drugih govornika i mnogih prisutnih prijatelja i poštovalaca, biranim rečima se oprostio od svog prijatelja i parohijana i prota Ratko P. Aksentić istakavši Momčilovu skromnost i ljubav prema Crkvi, veri i tradiciji svoga naroda. Dimić je zastupljen u mnogim domaćim i stranim antologijama srpske poezije i proze. Njegove knjige prevedene su na deset jezika. Dobitnik je brojnih domaćih i međunarodnih nagrada za književnost i prevodilaštvo. Objavio je oko 40 knjiga. Preveo je desetak knjiga sa švedskog jezika. Ovde navodimo neka od njegovih originalnih dela i prevoda.

Ljuba Danilović koji je vrlo uspešno pomagao ljudima koji su imali probleme sa uganućima i iščašenjima. Kod njega su dolazili ljudi iz raznih krajeva. Dolazili su uz pomoć drugih jer nisu mogli sami, a nakon deda Ljubine ukazane pomoći, odlazili su zdravi i zadovoljni. Ljudi pričaju da je on uspešno lečio i prelome. Njegov unuk, pokojni Steva Danilović je bio takođe uspešan u otklanjanju uganuća i iščašenja. Dešavalo se da je traktorom pošao na njivu, ljudi ga zaustave i zamole da im pomogne, a on vrlo rado, bez ikakvog negodovanja, uspešno rešava njihov problem. I Stevin unuk, Saša Danilović uspešno se bavi ovim poslom. Interesantno je da ovaj Bogomdani dar prelazi sa dede na unuka, a ne sa oca na sina.

Ovim poslom se uspešno bavi i Moma Nikolić koji takođe pomaže svima onima koji mu se za pomoć obrate.

 

 

VAŽNIJI DATUMI VEZANI ZA STARO I NOVO MIRIJEVO

 

1945.god.

Uvedeno električno osvetljenje ulično

1946.god. Uvedeno električno osvetljenje kućno
1960.god. Otvorena prva ambulanta sa prvim lekarom Radovanom Živanovićem
1962.god. Pocela izgradnja MZ"Novo Mirijevo"
1967.god. Početak izgradnje "Proleterskog naselja"
1970.god. Sproveden vodovod i  kanalizacija
1976.god. Useljen prvi stanovnik Novog Mirijeva
1978.god. Uvedena prva gradska autobuska linija TrgRepublike-Mirijevo 27g
1982.god. Otvorena prva apoteka
1985.god. Proradila prva pošta
1989.god. Otvoren C-marketov Supermarket
1990.god. Otvorena prva banka "Beobanka"
1996.god. Nova pošta počela sa radom
2000.god. Mirijevo zauzelo svoje mesto na Webu!!!

 


Sinteza  Mirijeva sa gradom

Već u proleće 1967.godine počelo je da se gradi "Proletersko naselje". Skupština opštine Zvezdara dodelila je besplatno 50 placeva za sto porodica radnicima i službenicima fabrike obuće "Proleter" danas "Beograd" . Vlasnici placeva su bili oslobođeni komunalija, jedino su platili voćke seljacima. Prvu zgradu u tom naselju podigla su tri ortaka: Miloš Mandić, Dobrivoje Zlatković i Aleksandar Mihajlović.

Decembra 18. 1976. godine u tzv."Mirijevskoj lepotici" useljen je i prvi stanovnik Novog naselja Mirijevo. To je jedina zgrada sa crvenom opekom i nalazi se ispod okretnice autobusa  46. Tu čast da prvi dobije ključeve od novog stana u kasnije najvećem gradilištu Balkana imao je Milutin Lepojević u ulici Petarkinoj, u jedno vreme to gradilište je brojalo i po 30 kranova (dizalica).

Mirijevo je i dan danas u izgradnji, te se polako gubi selo Mirijevo koje je doskora bilo nadomak Beograda. Ostaće samo njegovo ime kao podsetnik na jednu daleku prošlost.

Tada ce njegovi stanovnici da se pitaju: 

"Da li je Mirijevo grad u selu ili selo u gradu"?


 

UP